อาการหมันหลุดเป็นอย่างไร ทำหมันแต่ยังท้อง เป็นไปได้แค่ไหน
ทำหมันในผู้หญิงคือการคุมกำเนิดแบบถาวร ทางการแพทย์จะมีวิธีทำหมันอยู่หลายรูปแบบ ได้แก่ การผูก การรัด การหนีบ หรือทำลายบางส่วนของท่อนำไข่ออกไป ทำให้ท่อนำไข่อุดตัน การทำหมันเป็นการป้องกันไม่ให้อสุจิเข้ามาผสมกับไข่ แต่ก็มีบางครั้งที่พอทำหมันไปแล้ว กลับพบว่าตัวเองมีการตั้งครรภ์ขึ้น สาเหตุเป็นเพราะอะไร และการท้องของ(ใน)คนทำหมันเป็นอย่างไร เช็กพร้อมกันค่ะ
สรุป
- การทำหมันเป็นวิธีคุมกำเนิดแบบไม่ใช้ฮอร์โมน และมีโอกาสในการตั้งครรภ์ขึ้นได้ หากหลังทำหมันไปได้ระยะหนึ่งแล้วท่อรังไข่มีการเชื่อมต่อกันเองขึ้นมา
- การทำหมันหญิงทำได้ วิธีคือ การทำหมันเปียก สามารถทำได้หลังคลอดลูกภายใน 24-48 ชั่วโมง และการทำหมันแห้ง สามารถทำได้หลังคลอดลูกผ่านไปมากกว่าหนึ่งสัปดาห์เป็นต้นไป ด้วยวิธีการผ่าตัดที่ต้องมีการดมยาสลบ ใช้เวลาผ่าตัดประมาณ 30 นาที
- การท้องของคนทำหมันสามารถเกิดขึ้นได้หากท่อนำไข่กลับมาเชื่อมกัน ซึ่งจะมีสัญญาณเตือนทางร่างกายที่อาจเป็นไปได้ว่ามีการตั้งครรภ์ ได้แก่ รู้สึกคัดตึงเต้านม ประจำเดือนขาด ร่างกายอ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย และปัสสาวะบ่อยขึ้น เป็นต้น
เลือกอ่านตามหัวข้อ
- ทำหมันแล้วแต่ยังท้อง เกิดจากอะไรได้บ้าง
- สถิติทำหมันแล้วท้อง มีมากแค่ไหน?
- ทำหมันชาย เป็นแบบไหน
- ทำหมันหญิง ทำได้กี่แบบ
- อาการหมันหลุดเป็นอย่างไร สัญญาณเตือนที่ต้องคอยสังเกต
- อาการท้องของคนทำหมัน ต่างจากคนไม่ทำหมันหรือเปล่า?
- ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีด แปลว่าท้องชัวร์ไหม
ทำหมันแล้วแต่ยังท้อง เกิดจากอะไรได้บ้าง
ข้อมูลเชิงวิชาการจากราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทยอธิบายว่าการทำหมันคือวิธีการคุมกำเนิดแบบไม่ใช้ฮอร์โมน ซึ่งการทำหมันพบว่ามีโอกาสในการตั้งครรภ์เกิดขึ้นได้มีอยู่ 2 ปัจจัย ดังนี้
- แพทย์ทำการตัดหรือผูกส่วนที่ไม่ใช่ท่อรังไข่
- หลังทำหมันแล้วเกิดมีการเชื่อมต่อกันเองของท่อรังไข่ หรือมีข้อผิดพลาดบางประการที่เกี่ยวข้อง
สถิติทำหมันแล้วท้อง มีมากแค่ไหน?
จากการเก็บสถิติทำหมันแล้วท้อง ในประเทศไทยโดยโรงพยาบาลรามาธิบดี พบว่าหลังทำหมันแล้วมีการตั้งครรภ์เกิดขึ้นจะอยู่ที่ 0.2-2 ต่อ 1,000 ราย ส่วนสถิติจากองค์การอนามัยโลกมีข้อมูลของผู้ที่ทำหมันแล้วท้องอยู่ที่ 5 ต่อ 1,000 ราย นอกจากนี้ยังมีผลการเก็บสถิติทำหมันแล้วท้องจากต่างประเทศ ซึ่งเป็นผลการศึกษาจากประเทศสหรัฐอเมริกาพบว่าโอกาสการตั้งครรภ์หลังจากคุมกำเนิดด้วยการทำหมัน สถิตในช่วง 5 ปี อยู่ที่ 13 ต่อ 1,000 ราย และช่วง 10 ปี อยู่ที่ 18.5 ต่อ 1,000 ราย
ทำหมันชาย เป็นแบบไหน
ในทางการแพทย์มีข้อบ่งชี้ถึงสาเหตุที่สามารถทำหมันชายได้ เพื่อช่วยในการคุมกำเนิดถาวร ได้แก่
- มีประวัติโรคทางพันธุกรรมที่เสี่ยงต่อการถ่ายทอดไปยังบุตร
- มีปัญหาทางสุขภาพ เช่น พิการทางสมองปัญญาอ่อน
- ภรรยาของฝ่ายชายไม่สามารถตั้งครรภ์มีบุตรได้หลายคน เนื่องจากมีปัญหาเกี่ยวกับโรคหัวใจ รูมาติก เป็นต้น
วิธีทำหมันชาย
การทำหมันจะทำโดยแพทย์ วิธีการคือผูกหรือตัดท่อนำอสุจิ ไม่ให้ตัวอสุจิเข้าไปผสมกับไข่ของผู้หญิง เมื่ออสุจิกับไข่ไม่มีการผสมกันเกิดขึ้น ก็จะไม่สามารถตั้งครรภ์ได้
ขั้นตอนการทำหมันชาย
- แพทย์ฉีดยาชาตรงถุงอัณฑะที่ท่ออสุจิวิ่งผ่าน
- ใช้มีดกรีดให้เกิดแผลยาวประมาณ 1 เซนติเมตร
- นำเอาท่ออสุจิออกมาผูก หรือตัดออก ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับดุลพินิจของแพทย์ว่าจะเป็นวิธีใด แต่โดยส่วนใหญ่จะเป็นวิธีการตัดท่ออสุจิ เนื่องจากมีความปลอดภัยมากกว่าการผูกท่ออสุจิ
การดูแลร่างกายและข้อปฏิบัติหลังทำหมันชาย
- หลังผ่าตัดระมัดระวังแผลผ่าตัดไม่ให้ได้รับการกระทบกระเทือน 24-48 ชั่วโมง
- ประคบเย็นตรงบริเวณแผลผ่าตัดหากมีอาการบวม และรับประทานยาแก้ปวดเมื่อรู้สึกปวดแผล
- หลังผ่าตัดทำหมันควรงดออกกำลังกาย 3-4 วัน
- ไม่ควรมีเพศสัมพันธ์หลังผ่าตัดทำหมันประมาณหนึ่งสัปดาห์ และเมื่อผ่านหนึ่งสัปดาห์ขึ้นไป หากจะมีเพศสัมพันธ์ ควรมีการคุมกำเนิดเนื่องจากยังมีอสุจิหลงเหลืออยู่ ซึ่งแพทย์จะนัดตรวจดูว่าในน้ำอสุจิยังมีตัวอสุจิอีกหรือไม่หลังจากผ่าตัดทำหมันไปได้ 2-3 เดือน
ทำหมันหญิง ทำได้กี่แบบ
การคุมกำเนิดแบบถาวรในผู้หญิงสามารถทำได้ 2 แบบ คือการทำหมันเปียก และการทำหมันแห้ง
1. ทำหมันหลังคลอด การทำหมันเปียก (Postpartum)
สามารถทำหลังคลอดลูกภายใน 24-48 ชั่วโมง โดยที่แพทย์จะผ่าตัดตรงบริเวณใต้สะดือยาวประมาณ 2-5 เซนติเมตร จากนั้นจะมีการผูกท่อนำไข่และตัดท่อนำไข่ทั้งสองข้างออกบางส่วน
2. ทำหมันปกติ การทำหมันแห้ง (Interval Sterilization)
สามารถทำหลังคลอดลูกผ่านไปมากกว่าหนึ่งสัปดาห์เป็นต้นไป ด้วยวิธีการผ่าตัดที่ต้องมีการดมยาสลบ ซึ่งใช้เวลาผ่าตัดประมาณ 30 นาที ซึ่งแพทย์จะผ่าตัดตรงบริเวณหน้าท้องเหนือกระดูกหัวหน่าวขึ้นมาเล็กน้อย เพื่อหาท่อนำไข่ เมื่อเจอท่อนำไข่ ก็จะใช้วิธีผูกและตัดท่อนำไข่บางส่วนของทั้งสองข้าง เพื่อทำให้ท่อนำไข่อุดตัน
การดูแลร่างกายและข้อปฏิบัติหลังการทำหมันหญิง
- หลังการผ่าตัด 1 สัปดาห์แพทย์จะนัดเปิดแผล ระหว่างนี้ต้องระวังไม่ให้แผลผ่าตัดถูกน้ำ ไม่ควรอาบน้ำร้อน และว่ายน้ำ
- ห้ามออกกำลังกายหรือยกของหนัก และเดินเป็นเวลานานหลังการผ่าตัดทำหมันอย่างน้อย 1 สัปดาห์ หรือจนกว่าแผลจะหายเป็นปกติ
- งดมีเพศสัมพันธ์ตามคำแนะนำจากแพทย์
- หากมีอาการปวดท้องและรับประทานยาแก้ปวดแล้วอาการปวดไม่ทุเลาลง และหากมีน้ำหรือเลือดออกจากแผลผ่าตัด ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
อาการหมันหลุดเป็นอย่างไร สัญญาณเตือนที่ต้องคอยสังเกต
การผ่าตัดทำหมันมีโอกาสเสี่ยงในการเกิดการตั้งครรภ์ขึ้นได้อีก หากท่อนำไข่กลับมาผูกเชื่อมกันหลังจากผ่าตัดทำหมัน ทั้งนี้ไม่ได้มีข้อมูลทางการแพทย์ที่ชัดเจนว่าอาการหมันหลุดจะรู้สึกภายในร่างกายเป็นเช่นไร แต่หากมีการเปลี่ยนแปลงของร่างกายที่เป็นสัญญาณเตือนเหล่านี้ อาจเป็นไปได้ว่ากำลังมีการตั้งครรภ์
- รู้สึกเจ็บ คัดตึงเต้านม
- มีความรู้สึกอยากรับประทานอาหารมากขึ้น
- มีความไวต่อกลิ่น จะรู้สึกไม่ค่อยสบายเมื่อได้กลิ่นอาหารบางชนิด
- ประจำเดือนขาด
- รู้สึกคลื่นไส้ตอนเช้า
- รู้สึกเหนื่อยล้าง่าย
- ปัสสาวะบ่อยขึ้น
หากทำหมันไปได้ระยะหนึ่ง แล้วพบว่ามีอาการเหล่านี้เกิดขึ้นกับร่างกาย แนะนำให้ไปพบแพทย์เพื่อตรวจอย่างละเอียดว่ามีการตั้งครรภ์ขึ้นไม่
อาการท้องของคนทำหมัน ต่างจากคนไม่ทำหมันหรือเปล่า?
อาการท้องของคนทำหมันสามารถเกิดขึ้นได้หากท่อนำไข่กลับมาเชื่อมกัน ซึ่งจะมีสัญญาณเตือนทางร่างกายที่อาจเป็นไปได้ว่ามีการตั้งครรภ์ในมดลูก หรือตั้งครรภ์นอกมดลูกก็ได้เช่นกัน ทั้งนี้แนะนำให้พบแพทย์เพื่อตรวจร่างกายอย่างละเอียดอีกครั้งหากพบว่ามีอาการเหล่านี้
- รู้สึกคัดตึงเต้านม
- มีความอยากอาหารมากกว่าปกติ
- จมูกมีความไวต่อกลิ่นอาหาร ทำให้รู้สึกคลื่นไส้อาเจียน
- ประจำเดือนขาด
- ร่างกายอ่อนเพลีย และเหนื่อยง่าย
- ปัสสาวะบ่อยขึ้น และมีอาการท้องอืด ท้องผูก ขับถ่ายยาก
- อารมณ์แปรเปลี่ยนง่าย
ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีด แปลว่าท้องชัวร์ไหม
หลังจากผ่าตัดทำหมันไปได้ระยะหนึ่งและสังเกตว่ามีสัญญาณเหมือนการตั้งครรภ์เกิดขึ้น หากคุณแม่ตรวจครรภ์เบื้องต้นจากชุดทดสอบการตั้งครรภ์ด้วยตัวเอง แล้วมีผลแสดงเป็นสีแดงขึ้นมาทั้ง 2 ขีด คือผลเป็นบวก มีแนวโน้มว่าอาจมีการตั้งครรภ์ แต่ทั้งนี้แนะนำให้ไปโรงพยาบาลเพื่อตรวจเลือดกับแพทย์อย่างละเอียดอีกครั้ง เนื่องจากได้ผลที่แม่นยำมากกว่า
หลังจากทำหมันมาได้สักระยะหนึ่งแล้วพบว่าร่างกายมีการเปลี่ยนแปลง แต่ไม่แน่ใจว่าใช่อาการเริ่มตั้งครรภ์หรือไม่นั้น ข้อควรปฏิบัติอย่างแรกคือการไปพบแพทย์เพื่อตรวจร่างกายอย่างละเอียด และหากพบว่ามีการตั้งครรภ์จะได้ทราบอย่างชัดเจนว่าตั้งครรภ์ปกติในมดลูก หรือนอกมดลูก รวมทั้งจะได้รับคำแนะนำในการดูแลตัวเองหลังตั้งครรภ์ได้อย่างถูกต้อง เพื่อความปลอดภัยทั้งต่อตัวของคุณแม่และทารกในครรภ์ค่ะ
บทความแนะนำสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์
- พัฒนาการทารกในครรภ์ 1-40 สัปดาห์ ที่แม่มือใหม่ห้ามพลาด
- อาการแพ้ท้องของคุณแม่ แพ้ท้องพะอืดพะอม แก้ยังไง พร้อมวิธีรับมือ
- น้ำคร่ำ คืออะไร น้ำคร่ำรั่ว อาการแบบไหน สัญญาณใกล้คลอดที่ต้องรับมือ
- อาการท้องแข็งบ่อย ลูกโก่งตัวบ่อย อันตรายหรือไม่ ทำไมคุณแม่ต้องรู้
- เลือดล้างหน้าเด็กสีอะไร เลือดล้างหน้าเด็กสัญญาณแรกของการตั้งครรภ์
- ตั้งครรภ์ มีเลือดออก ไม่ปวดท้อง คืออะไร อันตรายไหม สำหรับแม่ตั้งครรภ์
- อาการคนท้องระยะแรก สัญญาณการตั้งครรภ์เป็นแบบนี้
- เมนูคนท้อง อาหารคนท้องบำรุงคุณแม่ท้อง ดีต่อลูกในครรภ์
- คนท้องห้ามกินอะไร อาหารที่ส่งผลเสียต่อคุณแม่ตั้งครรภ์
- อาหารคนท้องไตรมาสแรก โภชนาการที่สำคัญสำหรับคุณแม่และทารกในครรภ์
- วิธีนับอายุครรภ์ คำนวณอายุครรภ์ด้วยตัวเอง ก่อนคลอด
- สัญญาณอาการใกล้คลอด เจ็บท้องคลอด อาการก่อนคลอดของคุณแม่
- ของใช้เตรียมคลอด ที่คุณแม่มือใหม่ควรเตรียมของไปคลอด
- การผ่าคลอดและคลอดธรรมชาติ ต่างกันยังไง พร้อมขั้นตอนเตรียมผ่าคลอด
- ผ่าคลอดใช้เวลากี่นาที พร้อมข้อดี-ข้อเสีย คลอดเองกับผ่าคลอด
- แผลผ่าคลอดกี่วันหาย พร้อมวิธีดูแลรอยแผลผ่าคลอดให้ฟื้นตัวไว
- แผลฝีเย็บหลังคลอด แผลคลอดธรรมชาติ ดูแลยังไงให้ปลอดภัย
- หลังผ่าคลอดกินอะไรได้บ้าง คนผ่าคลอดห้ามกินอะไรบ้างช่วยให้แผลหายเร็ว
- ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดเกิดจากอะไร พร้อมวิธีรับมืออาการซึมเศร้าหลังคลอด
- ฤกษ์คลอด ฤกษ์ผ่าคลอด วันมงคล เวลาดี สำหรับลูกรัก
อ้างอิง:
- การทำหมันหญิง (Female sterilization), คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
- ข้อมูลวิชาการชี้ทั่วโลกพบปัญหา ‘หมันหลุด’ คุมกำเนิดทุกวิธียังมีโอกาสตั้งครรภ์, Hfocus เจาะลึกระบบสุขภาพ มูลนิธิภิวัฒน์สาธารณสุขไทย
- การทำหมันชาย, คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
- การทำหมันชาย, คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
- ทำหมันชาย ง่ายกว่าที่คิด, โรงพยาบาลเบญจรมย์
- การทำหมันชาย, โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์
- ทำหมันหญิง คุมกำเนิดอย่างได้ผล ทำได้ทั้งตอนคลอดและหลังคลอด, โรงพยาบาลนครธน
- คุมกำเนิดแบบไหนดี?, โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์
- Pregnancy After Tubal Ligation: Know the Symptoms, healthline
- อาการท้องของคนทำหมัน เกิดขึ้นได้อย่างไร, helloคุณหมอ
- 4 วิธีตรวจการตั้งครรภ์ ที่ผู้หญิงควรรู้, โรงพยาบาลจุฬารัตน์ 9 แอร์พอร์ต
อ้างอิง ณ วันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2567
บทความที่เกี่ยวข้อง