ลูกอุจจาระสีเขียวขี้ม้าเหม็นปกติไหม บอกอะไรบ้าง

สรุป

• ลูกน้อยขับถ่ายครั้งแรกหลังจากคลอด มีลักษณะเหนียวข้น สีเขียวปนเทาหรือดำ ถือเป็นเรื่องปกติ เพราะเป็นกระบวนการขับถ่ายของเสียจากลำไส้ใหญ่ของเด็กตามธรรมชาติ หรือที่เรียกว่า ขี้เทา (Meconium)
• โดยปกติ หากพบกว่าลูกอุจจาระสีเขียว ถือเป็นปกติ แต่หากมีอาการร่วมด้วย อาทิ มีกลิ่นเหม็น มีเมือกหรือเลือดเจือปน ร่วมกับมีอาการไข้ ไอ มีน้ำมูก หรือมีผื่นขึ้นบริเวณผิวหนัง และลูกน้อยมีอาการซึม รับประทานอาหารได้น้อยลง ควรรีบไปพบแพทย์โดยทันที

เลือกอ่านตามหัวข้อ

• อุจจาระของเด็กแรกเกิด เริ่มเปลี่ยนสีตอนไหน
• ลูกน้อยอุจจาระเป็นสีเขียว เกิดจากอะไรได้บ้าง
• ทารกกินนมแม่ แต่อุจจาระสีเขียวอยู่ เพราะอะไร
• อาการที่บอกว่าลูกน้อยที่ติดเชื้อไวรัส ลำไส้อักเสบ
• อาการร่วมแบบไหน ที่ควรรีบพาลูกไปพบแพทย์

อุจจาระแรกของเด็กแรกเกิดเรียกว่า ขี้เทา (Meconium)  เป็นของเสียที่สะสมในลำไส้ใหญ่ตั้งแต่ช่วง 2-3 เดือนแรกในครรภ์ มีลักษณะเหนียวข้น สีเขียวปนเทาหรือดำ โดยปกติเด็กจะไม่ขับถ่ายขี้เทาในครรภ์ แต่หากเกิดการขับถ่ายผิดปกติและปนในน้ำคร่ำ อาจเสี่ยงต่อสุขภาพของลูกในครรภ์ได้

อุจจาระของเด็กแรกเกิด เริ่มเปลี่ยนสีตอนไหน

สีอุจจาระทารกหรืออุจจาระของเด็กแรกเกิดจะมีสีเขียวปนเทา หรือเทาปนดำในช่วงแรก และจะเริ่มเป็นเขียวปนเหลืองมากขึ้น จนเป็นสีเหลืองในท้ายที่สุด และมีลักษณะเหลวขึ้น มีน้ำเจือปนมากขึ้น ซึ่งหากได้รับปริมาณน้ำนมแม่ที่เพียงพอ อาจใช้เวลาประมาณ 4-5 วัน โดยเด็กอาจจะขับถ่ายประมาณ 3-6 ครั้งต่อวัน และปริมาณต่อครั้งเพิ่มขึ้นตามด้วย

ลูกน้อยอุจจาระเป็นสีเขียว เกิดจากอะไรได้บ้าง

1. อาหารการกินของคุณแม่ที่ให้นมลูก

อาทิ ผักใบเขียว ผลไม้บางชนิด น้ำผลไม้ หรือวิตามินต่าง ๆ เป็นต้น เมื่อลูกกินนมแม่เข้าไปจึงอาจมีสีเขียวเจือปนได้

2. การได้น้ำนมจากแม่ที่ไม่สมดุลกัน

โดยปกติน้ำนมแม่จะแบ่งการผลิตน้ำนมในแต่ละช่วงออกเป็น 2 ส่วน คือ น้ำนมส่วนหน้าและน้ำนมส่วนหลัง  น้ำนมส่วนหน้าที่มีส่วนประกอบของน้ำตาลสูง แต่มีไขมันต่ำ และน้ำนมส่วนหลังซึ่งมีไขมันสูงขึ้น ในบางครั้งลูกอาจดูดนมไม่นานพอจึงทำให้ได้รับแค่น้ำนมส่วนหน้าที่มีน้ำตาลสูงเท่านั้น ส่งผลต่ออุจจาระมีสีเขียว เหลว และอาจมีฟองได้

3. ท้องเสียหรือติดเชื้อไวรัส

อุจจาระของลูกน้อยมีกลิ่นเหม็น และมีเมือกร่วมด้วย

4. แพ้สารอาหารบางชนิด

อาจมีอาการหายใจลำบาก อุจจาระมีสีเขียวและมีเมือก หรือมีผื่นผิวหนัง

5. ได้รับนมไม่เพียงพอ

ลูกน้อยที่ได้รับน้ำนมไม่เพียงพอ อาจทำให้อุจจาระลดลงและน้ำหนักตัวลดลงตาม

ทารกกินนมแม่ แต่อุจจาระสีเขียวอยู่ เพราะอะไร

โดยปกติเมื่อเด็กอายุ 6 สัปดาห์ขึ้นไป อาจมีการเปลี่ยนแปลงเรื่องการขับถ่าย จากช่วงแรกมีการขับถ่ายวันละ 3-6 ครั้ง หรืออุจจาระทันทีหลังได้รับน้ำนมแม่ และอุจจาระมีสีเหลืองทองมากขึ้น ซึ่งถือว่าเด็กได้รับน้ำนมปริมาณเพียงพอ ซึ่งพอเด็กโตขึ้นมากกว่า 6 สัปดาห์ ในบางครั้งคุณแม่อาจพบว่าลูกมีอุจจาระปนสีเขียวได้อีก และมีลักษณะข้นเหนียวขึ้นจากเดิม รวมถึงลดจำนวนอุจจาระลงเป็น 1-2 ครั้งต่อวันเท่านั้น ถือเป็นเรื่องปกติ ซึ่งบางครั้งอุจจาระสีเขียวอาจเกิดจากอาหาร ผัก ผลไม้บางชนิดที่คุณแม่ได้รับเข้าไป

อาการที่บอกว่าลูกน้อยที่ติดเชื้อไวรัส ลำไส้อักเสบ

• ถ่ายบ่อยกว่าปกติ ซึ่งหากลูกขับถ่ายมากกว่าวันละ 1-2 ครั้ง และมีลักษณะเหลวมาก อาจทำให้ลูกซึมผิดปกติเพราะร่างกายขาดน้ำ
• อุจจาระมีกลิ่นเหม็นผิดปกติ สีปนเขียว และมีอาการไข้ มีน้ำมูก และไอร่วมด้วย
• มีเมือกติดออกมาด้วย บางครั้งอาจมีเลือดปนออกมาด้วย

อาการร่วมแบบไหน ที่ควรรีบพาลูกไปพบแพทย์

คุณพ่อคุณแม่ควรหมั่นสังเกตลูกน้อย ทั้งในส่วนของร่างกาย มีผื่นผิวหนัง ทารกตัวเหลือง  การขับถ่ายที่ลดน้อยลง ลักษณะของอุจจาระมีสีเขียว ลูกอุจจาระสีเขียวปนเหลืองหรือลูกอุจจาระสีเขียวขี้ม้าเหม็น เหลวมากกว่าปกติ มีมูกเลือดเจือปน มีไข้ น้ำมูก และไอ รวมถึงพฤติกรรมที่ดูซึม ง่วงนอนบ่อยขึ้น รับประทานนมแม่ได้น้อยลง อาการเหล่านี้คุณแม่ไม่ควรนิ่งนอนใจ แต่รีบพาลูกไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุและรับการรักษาที่ถูกวิธีโดยทันทีค่ะ

คุณแม่หลายคนอาจสงสัยว่า ลูกอุจจาระสีเขียวปนเหลือง ลูกมีอุจจาระสีเขียวอันตรายไหม อุจจาระเป็นสิ่งหนึ่งที่เกิดขึ้นตามกระบวนการตามธรรมชาติของเด็กตั้งแต่อยู่ในครรภ์คุณแม่ ซึ่งเป็นการขับของเสียออกมาจากร่างกายและเก็บไว้ที่ลำไส้ใหญ่ เมื่อเด็กคลอดออกมา จะเกิดการขับถ่ายของเสียออกจากร่างกาย โดยในช่วงแรกจะมีเขียวเข้ม หรือเขียวปนเทาดำ ซึ่งถือเป็นเรื่องปกติที่คุณพ่อคุณแม่ต้องหมั่นศึกษา และคอยสังเกตุลักษณะของอุจจาระของลูกน้อยในแต่ละช่วงวัย เพื่อเป็นการบอกลักษณะสุขภาพของลูกได้นั่นเอง

บทความแนะนำสำหรับคุณแม่มือใหม่

• Health check แบบประเมินสุขภาพของคุณแม่และพัฒนาการของลูกน้อย
• จุกหลอก ดีกับลูกน้อยจริงไหม จุกนมหลอก ข้อดีข้อเสียมีอะไรบ้าง
• ทารกตัวเหลือง เกิดจากอะไร พร้อมวิธีดูแลทารกตัวเหลือง
• สายสะดือทารก สะดือใกล้หลุดเป็นแบบไหน พร้อมวิธีทำความสะอาด
• วิธีห่อตัวทารกที่ถูกต้อง ให้ลูกน้อยสบายตัว เหมือนอยู่ในท้องแม่
• เด็กทารกสะอึก เกิดจากอะไร วิธีไหนที่ช่วยบรรเทาอาการลูกสะอึก
• ทารกไม่ยอมนอน ลูกร้องไห้งอแง นอนหลับยาก พร้อมวิธีรับมือ
• ตารางการนอนของทารก 0-1 ปี ทารกควรนอนวันละกี่ชั่วโมง
• ทารกนอนสะดุ้ง เกิดจากอะไร พร้อมวิธีแก้ลูกนอนสะดุ้งและวิธีรับมือ
• ลูกหัวแบน ทารกหัวแบน คุณแม่ทำอย่างไรได้บ้าง พร้อมวิธีแก้ไขเบื้องต้น
• วิธีลดไข้ทารกแรกเกิด อาการทารกเป็นไข้ ทารกตัวร้อน พร้อมวิธีวัดไข้

อ้างอิง:

• “ลักษณะทั่วไปของทารกแรกเกิด” สิ่งที่พ่อแม่ควรรู้..เพื่อดูความผิดปกติ, โรงพยาบาลพญาไท
• ภาวะสูดสำลักขี้เทาในเด็กแรกเกิด ตอนที่ 1, คณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
• อุจจาระของทารกที่กินนมแม่, มูลนิธิศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย
• อุจจาระของทารกที่กินนมแม่, พบแพทย์ (PobPad)
• ที่ลูกน้อยร้องไห้จ้า...อาจเป็นเพราะ 5 โรคลำไส้ในเด็กเล็กนี้, โรงพยาบาลพญาไท

อ้างอิง ณ วันที่ 24 ธันวาคม 2566