ทารกท้องเสีย อุจจาระทารกท้องเสีย มีลักษณะอย่างไร อันตรายไหม

ทารกท้องเสีย ทารกถ่ายเหลว ลูกมีไข้ตัวร้อนท้องเสีย อันตรายไหม

บทความ

มี.ค. 10, 2020

ทารกถ่ายบ่อย ผิดปกติไหม การขับถ่ายของลูก เป็นอีกหนึ่งเรื่องสำคัญที่คุณแม่ต้องคอยใส่ใจและหมั่นสังเกต เพราะหากมีอาการผิดปกติ เช่น ทารกท้องเสีย ทารกถ่ายเหลว อุจจาระร่วง ก็อาจเป็นอันตรายต่อลูกได้ ในวันนี้เราจะมาเรียนรู้เกี่ยวกับเรื่องอาหารท้องเสียในทารก ว่าเกิดจากอะไร มีวิธีดูแลเบื้องต้นอย่างไรบ้าง

สรุป

คุณแม่ควรสังเกตอาการอื่น ๆ ประกอบกับอาการทารกท้องเสีย จะได้รู้ว่า ลูกกำลังไม่สบาย ต้องพาไปหาหมอทันที
ลักษณะอุจจาระทารกท้องเสีย มักจะมีลักษณะเหลวใส ทารกถ่ายเหลวมีน้ำออกมามากกว่ากากอุจจาระและมีปริมาณขับถ่ายเยอะมากจนผิดปกติ
หากทารกท้องเสียมีอาการ เช่น มีไข้สูง อาเจียน ริมฝีปากแห้ง หัวใจเต้นเร็ว เหนื่อยหอบ ถ่ายเป็นมูก หรือมูกเลือดควรรีบพาไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการรักษาที่เหมาะสมได้ทันท่วงที

เลือกอ่านตามหัวข้อ

ลูกท้องเสีย เกิดจากอะไร
อาการทารกท้องเสีย เป็นแบบไหน
เด็กทารกท้องเสียและมีภาวะขาดน้ำ อันตรายกับลูกไหม
ลูกท้องเสีย VS ลูกถ่ายเหลว เหมือนหรือต่างกันอย่างไรบ้าง
วิธีสังเกตุอาการทารกท้องเสีย
ลักษณะอุจจาระทารกท้องเสียเป็นอย่างไร
คุณพ่อคุณแม่ควรดูแลลูกน้อยที่มีอาการท้องเสียอย่างไร
วิธีบรรเทาอาการทารกท้องเสีย
วิธีดูแลเบื้องต้นเมื่อลูกท้องเสีย
สิ่งที่ไม่ควรทำ เมื่อรู้ว่าลูกท้องเสีย
ลูกท้องเสียแบบไหน ที่ควรรีบพบแพทย์

ลูกท้องเสีย เกิดจากอะไร

อาการทารกท้องเสีย สามารถเกิดได้จากหลากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นการติดเชื้อไวรัสโรต้า โนโรไวรัส แบคทีเรีย หรือพยาธิ เป็นต้น ซึ่งทารกจะได้รับเชื้อต่าง ๆ เหล่านี้จากการสัมผัสกับสิ่งสกปรก หรือสิ่งปนเปื้อน และยังมีสาเหตุอื่น ๆ อีกได้แก่

1. เด็กที่กินนมแม่

อาการทารกท้องเสียที่พบได้ในเด็กที่กินนมแม่นั้น อาจเกิดจากการปนเปื้อนในอาหารที่คุณแม่ให้นมรับประทานมา หรือจากการที่คุณแม่รับประทานยาปฏิชีวนะบางชนิดที่อาจก่อให้เกิดอาการท้องเสียแบบอ่อน ๆ ได้

2. เด็กที่กินนมผง

เด็กที่กินนมผง จะมีโอกาสพบอาการท้องเสียได้บ่อยกว่าเด็กที่กินนมแม่ ซึ่งหนึ่งในสาเหตุสำคัญคือ นมผงนั้นเป็นนมวัว ซึ่งแน่นอนว่านมวัวนั้น ย่อยยากกว่านมแม่ และอาจเกิดอาการแพ้โปรตีนในนมวัวซึ่งอาจส่งผลให้เกิดอาการท้องเสียตามมาได้เช่นกัน

3. ติดเชื้อไวรัสโรต้า

ลูกท้องเสีย จากการติดเชื้อไวรัสโรต้า (Rota virus) เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดโรคอุจจาระร่วงในเด็กทารกและเด็กเล็ก โดยพบได้มากสุดในเด็กช่วงอายุ 6 เดือนถึง 2 ปี ไวรัสโรต้า อาจเข้าสู่ร่างกายโดยการรับประทานอาหารที่มีเชื้อไวรัสโรต้าปนเปื้อน ไม่ว่าจะเป็นน้ำ อาหารและสิ่งของ เช่น ของเล่นเด็ก หรือเอามือที่สกปรกเข้าปาก ซึ่งหลังจากได้รับเชื้อ 1-3 วัน จะมีอาการคลื่นไส้ มีไข้ ปวดท้อง ถ่ายอุจจาระเหลวเป็นน้ำ ท้องเสียรุนแรงจนต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล

4. ติดเชื้อโนโรไวรัส

ลูกท้องเสีย จากการติดเชื้อโนโรไวรัส (Norovirus) เชื้อที่ทำให้เกิดอาการท้องเสียได้ในทุกช่วงวัย แต่ระบาดหนักในเด็กเล็กและเด็กโต สาเหตุหลักมาจากการกินอาหารและน้ำดื่มที่ไม่สะอาด หรือปนเปื้อนเชื้อจากภาชนะต่าง ๆ เมื่อเชื้อเข้าสู่ร่างกายภายใน 12-48 ชั่วโมง ลูกน้อยจะมีอาการ คลื่นไส้ อาเจียนรุนแรง ท้องเสียแบบฉับพลัน ถ่ายเหลวเป็นน้ำ ปวดท้อง ปวดศีรษะ และอาจมีไข้ต่ำ ๆ ร่วมด้วย

อาการทารกท้องเสีย เป็นแบบไหน

เนื่องจากอุจจาระของทารก ไม่ได้เป็นก้อนเหมือนกับผู้ใหญ่และมีปริมาณในการขับถ่ายต่อวันค่อนข้างเยอะ การสังเกต ลักษณะอุจจาระทารก จึงเป็นสิ่งจำเป็นในการเฝ้าดูว่า ลูกของเรามีอาการท้องเสียหรือไม่ โดยในเบื้องต้นสามารถสังเกตได้จากอาการผิดปกติ เช่น ถ่ายเหลวใสเป็นน้ำมากกว่ากากใยเกิน 3 ครั้งขึ้นไปต่อวัน ลูกมีอาการงอแง ซึม ไม่ร่าเริง ถ่ายเป็นมูกเลือด อาจมีไข้และอาเจียนร่วมด้วย

เด็กทารกท้องเสียและมีภาวะขาดน้ำ อันตรายกับลูกไหม

สาเหตุที่คุณพ่อคุณแม่ควรใส่ใจกับอาการท้องเสียในทารกเป็นพิเศษนั้น นอกจากจะเป็นอาการเจ็บป่วยที่ทำให้ลูกทรมานแล้ว การที่ลูกน้อยท้องเสียยังอาจส่งผลร้ายแรงถึงชีวิตได้ หากไม่ได้รับการดูแลที่เหมาะสมอย่างทันท่วงที โดยภาวะที่เป็นอันตรายจากการท้องเสียนั่นก็คือ ภาวะขาดน้ำ เพราะการขับถ่ายที่มากผิดปกติ จะทำให้ร่างกายของทารกสูญเสียน้ำมากเกินไป จนส่งผลต่อระบบการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ และอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้

ลูกท้องเสีย VS ลูกถ่ายเหลว เหมือนหรือต่างกันอย่างไรบ้าง

ความแตกต่างระหว่างทารกท้องเสีย กับทารกถ่ายเหลวนั้น อาจดูเหมือนว่าแยกกันได้ยาก แต่จริง ๆ มีความแตกต่างที่ชัดเจน จนสามารถแยกได้ เช่น ถ่ายเหลวที่ไม่ท้องเสียจะมีกากใยปนมามากกว่า ในขณะที่อุจจาระของทารกท้องเสียจะมีลักษณะเป็นน้ำเหลวใส และในบางกรณีก็อาจจะมีมูกเลือดปนมาในอุจจาระของทารกท้องเสียด้วย

วิธีสังเกตุอาการทารกท้องเสีย

คุณพ่อคุณแม่หลายคน อาจสงสัยว่า ทารกถ่ายบ่อย ผิดปกติไหม คุณพ่อคุณแม่ต้องพิจารณาจากลักษณะของอุจจาระลูก ว่าเป็นแค่การถ่ายเหลวปกติทั่วไป หรือว่าเป็นอุจจาระของทารกท้องเสีย นอกจากนี้ก็ต้องคอยสังเกตจากอาการของลูก ว่าลูกมีไข้ตัวร้อนท้องเสียหรือไม่ งอแงผิดปกติหรือเปล่า มีอาการอาเจียนไหม ลูกไม่ยอมกินนม รึเปล่า กินนมได้น้อยลงหรือไม่ เป็นต้น

ลักษณะอุจจาระทารกท้องเสียเป็นอย่างไร

ลูกถ่ายวันละ 3-4 ครั้งปกติไหม ลักษณะอุจจาระของทารกท้องเสียนั้น มักจะมีลักษณะเหลวใส มีน้ำออกมามากกว่ากากอุจจาระ และมีปริมาณขับถ่ายเยอะมากจนผิดปกติ นอกจากนี้อาจมีการถ่ายเป็นมูกหรือมูกเลือดอีกด้วย

คุณพ่อคุณแม่ควรดูแลลูกน้อยที่มีอาการท้องเสียอย่างไร

ให้ลูกดื่มนมแม่ต่อได้ เพราะในน้ำนมแม่ มีประโยชน์ต่อการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้ลูกแข็งแรงสู้เชื้อโรคได้ เพราะในน้ำนมแม่นั้นมีสารอาหารกว่า 200 ชนิด ช่วยเสริมสร้างร่างกาย อาทิ จุลินทรีย์สุขภาพในนมแม่ B. lactis ที่ช่วยส่งเสริมการทำงานของสุขภาพทางเดินอาหาร รวมไปถึงสารอาหารที่มีความสำคัญต่อการทำงานของสมองของลูกน้อย อย่าง แอลฟาแล็ค สฟิงโกไมอีลิน และดีเอชเอ เป็นต้น
หากลูกดื่มนมผง ควรเปลี่ยนนมให้ลูก อาจต้องเปลี่ยนเป็นนมที่ปราศจากแล็กโตส ให้ลูกดื่มต่อเนื่องเป็นเวลา 1 สัปดาห์โดยประมาณ แล้วค่อยกลับมาดื่มนมปกติหลังจากลูกหายดีแล้ว ทั้งนี้ควรปรึกษาแพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์เพื่อช่วยให้คำแนะนำ
หากลูกอยู่ในวัยที่เริ่มการเสริมอาหารเสริม ควรให้ลูกรับประทานอาหารอ่อน อาหารที่ย่อยง่าย เพื่อให้ลำไส้สามารถดูดซึมสารอาหารได้ง่าย ควรงดน้ำผลไม้ และเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลสูง

วิธีบรรเทาอาการทารกท้องเสีย

ให้ลูกดื่มนมแม่บ่อยขึ้น เนื่องจากน้ำนมแม่มีสารอาหารและภูมิคุ้มกันที่ช่วยเสริมสร้างร่างกายและช่วยบรรเทาอาการท้องเสียของลูกน้อยได้ดี การดื่มนมแม่บ่อยๆ จะช่วยรักษาระดับน้ำในร่างกายของลูก และป้องกันการขาดน้ำ
ให้ลูกได้รับวัคซีนโรต้า ในช่วงวัย 2 เดือน, 4 เดือน เพื่อป้องกันการติดเชื้อไวรัสโรต้า
ปรับอาหารการกินของคุณแม่ให้นม หลีกเลี่ยงอาหารที่อาจกระตุ้นอาการท้องเสียของลูกน้อย

วิธีดูแลเบื้องต้นเมื่อลูกท้องเสีย

1. สังเกตอาการว่าทรุดลงหรือไม่

หากลูกยังถ่ายเหลวต่อเนื่องเกิน 4 วัน หรือถ่ายเหลวเป็นน้ำมากกว่ากากอุจจาระเกิน 10 ครั้งต่อวัน ให้พาลูกไปหาหมอ

2. ให้ลูกดื่มนมแม่บ่อยขึ้น

ในกรณีที่ลูกดื่มนมแม่เป็นหลัก เพื่อเสริมภูมิคุ้มกันและรักษาระดับน้ำในร่างกาย

3. ปรึกษาคุณหมอเพื่อขอคำแนะนำ

ในกรณีที่ลูกดื่มนมแม่เป็นหลัก เพราะน้ำนมแม่มี สารอาหารและภูมิคุ้มกัน ที่ช่วยเสริมสร้างสุขภาพของลูก และช่วยป้องกันการขาดน้ำ ซึ่งเป็นภาวะที่อาจเกิดขึ้นได้จากการท้องเสีย การดื่มนมแม่บ่อยๆ ยังช่วยบรรเทาอาการท้องเสียได้ดีอีกด้วย

สิ่งที่ไม่ควรทำ เมื่อรู้ว่าลูกท้องเสีย

ไม่ดูแลความสะอาด ทั้งความสะอาดของมือที่ต้องสัมผัสตัวลูก และความสะอาดของสภาพแวดล้อม อุปกรณ์ต่าง ๆ ที่อยู่ใกล้ชิดกับลูก
รับประทานอาหารที่กระตุ้นอาการท้องเสียให้แย่ลง ในกรณีที่คุณแม่ให้ลูกดื่มนมแม่ ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารไขมันสูง กากใยสูง ผลิตภัณฑ์จากนม เช่น ชีส และอาหารที่มีน้ำตาลสูง

ลูกท้องเสียแบบไหน ที่ควรรีบพบแพทย์

ลูกท้องเสีย คุณพ่อคุณแม่ย่อมกังวลใจ มาเช็กอาการท้องเสียของลูกน้อยเบื้องต้นว่าแบบไหนบ่งบอกถึงภาวะที่ต้องรีบไปพบแพทย์ อาการท้องเสียแบบไหนที่ไม่ควรรอช้า เพื่อให้ลูกน้อยได้รับการดูแลอย่างทันท่วงที