ทารกท้องเสีย มีวิธีดูแลเบื้องต้นอย่างไร อุจจาระทารกท้องเสียเป็นแบบไหน

ทารกท้องเสียมีสาเหตุจากอะไร อุจจาระทารกท้องเสียมีลักษณะอย่างไร

การขับถ่ายของลูก เป็นอีกหนึ่งเรื่องสำคัญที่คุณแม่ต้องคอยใส่ใจและหมั่นสังเกต เพราะหากมีอาการผิดปกติ เช่น ทารกท้องเสีย อุจจาระร่วง ก็อาจเป็นอันตรายต่อลูกได้ ในวันนี้เราจะมาเรียนรู้เกี่ยวกับเรื่องอาหารท้องเสียในทารก ว่าเกิดจากอะไร มีวิธีดูแลเบื้องต้นอย่างไรบ้าง

headphones
อ่าน 6 นาที

 

สรุป:

  • คุณแม่ควรสังเกตอาการอื่น ๆ ประกอบกับอาการทารกท้องเสีย จะได้รู้ว่า ลูกกำลังไม่สบาย ต้องพาไปหาหมอทันที 
  • ลักษณะอุจจาระของทารกท้องเสีย มักจะมีลักษณะเหลวใส มีน้ำออกมามากกว่ากากอุจจาระ และมีปริมาณขับถ่ายเยอะมากจนผิดปกติ
  • หากทารกที่ท้องเสียมีอาการ เช่น   มีไข้สูง อาเจียน ริมฝีปากแห้ง หัวใจเต้นเร็ว เหนื่อยหอบ ถ่ายเป็นมูก หรือมูกเลือดควรรีบพาไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการรักษาที่เหมาะสมได้ทันท่วงที

 

เด็กท้องเสียมักเกิดจากสาเหตุใด?

อาการท้องเสียในทารกนั้น สามารถเกิดได้จากหลากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นการติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือพยาธิ เป็นต้น ซึ่งทารกจะได้รับเชื้อต่าง ๆ เหล่านี้จากการสัมผัสกับสิ่งสกปรก หรือสิ่งปนเปื้อน และยังมีสาเหตุอื่น ๆ อีกได้แก่

  • เด็กที่กินนมแม่ 

    อาการท้องเสียที่พบได้ในเด็กที่กินนมแม่นั้น อาจเกิดจากการปนเปื้อนในอาหารที่คุณแม่ให้นมรับประทานมา หรือจากการที่คุณแม่รับประทานยาปฏิชีวนะบางชนิดที่อาจก่อให้เกิดอาการท้องเสียแบบอ่อน ๆ ได้

  • เด็กที่กินนมผง

    สำหรับเด็กที่กินนมผงนั้น จะมีโอกาสพบอาการท้องเสียได้บ่อยกว่าเด็กที่กินนมแม่ ซึ่งหนึ่งในสาเหตุสำคัญคือ นมผงนั้นเป็นนมวัว ซึ่งแน่นอนว่านมวัวนั้น ย่อยยากกว่านมแม่ และอาจเกิดอาการแพ้โปรตีนในนมวัวซึ่งอาจส่งผลให้เกิดอาการท้องเสียตามมาได้เช่นกัน

 

แบบไหนที่เรียกได้ว่าทารกท้องเสีย

เนื่องจากอุจจาระของทารกนั้น ไม่ได้เป็นก้อนเหมือนกับผู้ใหญ่เสียทีเดียว อีกทั้งยังมีปริมาณในการขับถ่ายต่อวันค่อนข้างเยอะ การสังเกตลักษณะของอุจจาระ จึงเป็นสิ่งจำเป็นในการเฝ้าดูว่า ลูกของเรามีอาการท้องเสียหรือไม่ โดยในเบื้องต้นสามารถสังเกตได้จากอาการผิดปกติเช่น ถ่ายเหลวใสเป็นน้ำมากกว่ากากใยเกิน 3 ครั้งขึ้นไปต่อวัน ลูกมีอาการงอแง ซึม ไม่ร่าเริง ถ่ายเป็นมูกเลือด อาจมีไข้และอาเจียนร่วมด้วย เป็นต้น

 

เด็กทารกท้องเสียและภาวะขาดน้ำ อาจส่งผลถึงชีวิต

สาเหตุที่คุณพ่อคุณแม่ควรใส่ใจกับอาการท้องเสียในทารกเป็นพิเศษนั้น นอกจากจะเป็นอาการเจ็บป่วยที่ทำให้ลูกทรมานแล้ว การที่ลูกน้อยท้องเสียยังอาจส่งผลร้ายแรงถึงชีวิตได้ หากไม่ได้รับการดูแลที่เหมาะสมอย่างทันท่วงที โดยภาวะที่เป็นอันตรายจากการท้องเสียนั่นก็คือ ภาวะขาดน้ำ เพราะการขับถ่ายที่มากผิดปกติ จะทำให้ร่างกายของทารกสูญเสียน้ำมากเกินไป จนส่งผลต่อระบบการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ และอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้

 

ลูกท้องเสีย VS ลูกถ่ายเหลว เหมือนหรือต่างกันอย่างไรบ้าง

 

ลูกท้องเสีย VS ลูกถ่ายเหลว เหมือนหรือต่างกันอย่างไรบ้าง?
ความแตกต่างระหว่างทารกท้องเสีย กับทารกถ่ายเหลวนั้น อาจดูเหมือนว่าแยกกันได้ยาก แต่จริง ๆ มีความแตกต่างที่ชัดเจน จนสามารถแยกได้ เช่น ถ่ายเหลวที่ไม่ท้องเสียจะมีกากใยปนมามากกว่า ในขณะที่อุจจาระของทารกท้องเสียจะมีลักษณะเป็นน้ำเหลวใส และในบางกรณีก็อาจจะมีมูกเลือดปนมาในอุจจาระของทารกท้องเสียด้วย

 

วิธีสังเกตุอาการทารกท้องเสีย คุณแม่ควรพิจารณาจากอะไร?

อย่างแรก คุณพ่อคุณแม่ต้องพิจารณาจากลักษณะของอุจจาระลูก ว่าเป็นแค่การถ่ายเหลวปกติทั่วไป หรือว่าเป็นอุจจาระของทารกท้องเสีย นอกจากนี้ก็ต้องคอยสังเกตจากอาการของลูก ว่าลูกมีไข้หรือไม่ งอแงผิดปกติหรือเปล่า มีอาการอาเจียนไหม ลูกไม่ยอมกินนมรึเปล่า กินนมได้น้อยลงหรือไม่ เป็นต้น

 

ลักษณะอุจจาระทารกท้องเสียเป็นอย่างไร?

ลักษณะอุจจาระของทารกท้องเสียนั้น มักจะมีลักษณะเหลวใส มีน้ำออกมามากกว่ากากอุจจาระ และมีปริมาณขับถ่ายเยอะมากจนผิดปกติ นอกจากนี้อาจมีการถ่ายเป็นมูกหรือมูกเลือดอีกด้วย

 

คุณพ่อคุณแม่ควรดูแลลูกน้อยที่มีอาการท้องเสียอย่างไร?

วิธีการดูแลลูกน้อยที่มีอาการท้องเสีย คุณพ่อคุณแม่ควรดูแลด้วยวิธีดังต่อไปนี้

  • ให้ลูกดื่มนมแม่ต่อได้ เพราะในน้ำนมแม่มีประโยชน์ต่อการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้ลูกแข็งแรงสู้เชื้อโรคได้ เพราะในน้ำนมแม่นั้นมีสารอาหารกว่า 200 ชนิด ช่วยเสริมสร้างร่างกาย อาทิ จุลินทรีย์สุขภาพในนมแม่ B. lactis ที่ช่วยส่งเสริมการทำงานของสุขภาพทางเดินอาหาร รวมไปถึงสารอาหารที่มีความสำคัญต่อการทำงานของสมองของลูกน้อย อย่าง สฟิงโกไมอีลิน ดีเอชเอ เป็นต้น
  • หากลูกดื่มนมผง อาจต้องเปลี่ยนเป็นนมที่ปราศจากแล็กโตส ให้ลูกดื่มต่อเนื่องเป็นเวลา 1 สัปดาห์โดยประมาณ แล้วค่อยกลับมาดื่มนมปกติหลังจากลูกหายดีแล้ว ทั้งนี้ควรปรึกษาแพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์เพื่อช่วยให้คำแนะนำ
  • หากลูกอยู่ในวัยที่เริ่มการเสริมอาหารแล้ว ควรให้ลูกรับประทานอาหารอ่อน อาหารที่ย่อยง่าย เพื่อให้ลำไส้สามารถดูดซึมสารอาหารได้ง่าย ควรงดน้ำผลไม้ และเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลสูง

 

วิธีบรรเทาอาการทารกท้องเสีย

คุณแม่อาจช่วยบรรเทาอาการท้องเสียในทารก เช่น

  • ให้ลูกดื่มนมแม่บ่อยขึ้น
  • ให้ลูกได้รับวัคซีนโรต้า ในช่วงวัย 2เดือน, 4 เดือน เพื่อป้องกันการติดเชื้อไวรัสโรต้า 
  • ปรับอาหารการกินของคุณแม่ให้นม หลีกเลี่ยงอาหารที่อาจกระตุ้นอาการท้องเสียของลูกน้อย

 

วิธีดูแลเบื้องต้นเมื่อลูกท้องเสีย

เมื่อสังเกตและยืนยันได้แล้วว่าลูกน้อยมีอาการท้องเสีย คุณพ่อคุณแม่สามารถดูแลด้วยวิธีเบื้องต้นดังต่อไปนี้

  1. สังเกตอาการว่าทรุดลงหรือไม่ ยังถ่ายเหลวต่อเนื่องเกิน 4 วัน หรือถ่ายเหลวเป็นน้ำมากกว่ากากอุจจาระเกิน 10 ครั้งต่อวันหรือไม่ หากมีอาการดังกล่าว ให้พาลูกไปหาหมอ
  2. ให้ลูกดื่มนมแม่บ่อยขึ้น ในกรณีที่ลูกดื่มนมแม่เป็นหลัก 
  3. ปรึกษาคุณหมอเพื่อขอคำแนะนำ หรือทำการรักษา เรื่องการเปลี่ยนนมผงให้ลูก โดยอาจเลือกนมปราศจากแล็กโตส 

 

สิ่งที่ไม่ควรทำเมื่อพบว่าลูกท้องเสีย

สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรทำเมื่อลูกท้องเสียมีดังต่อไปนี้

  • ไม่ดูแลความสะอาด ทั้งความสะอาดของมือที่ต้องสัมผัสตัวลูก และความสะอาดของสภาพแวดล้อม อุปกรณ์ต่าง ๆ ที่อยู่ใกล้ชิดกับลูก
  • รับประทานอาหารที่กระตุ้นอาการท้องเสียให้แย่ลง ในกรณีที่คุณแม่ให้ลูกดื่มนมแม่ ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารไขมันสูง กากใยสูง ผลิตภัณฑ์จากนม เช่น ชีส และอาหารที่มีน้ำตาลสูง

 

อาการหรือข้อบ่งชี้ ที่ควรพาลูกพบแพทย์

หากทารกที่ท้องเสียมีอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบพาไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมอย่างทันท่วงที

  • มีไข้สูง
  • อาเจียน
  • ริมฝีปากแห้ง
  • หัวใจเต้นเร็ว
  • เหนื่อยหอบ
  • ถ่ายเป็นมูก หรือมูกเลือด

 

 

อ้างอิง

  • Diarrhea in Babies, webmd
  • Diarrhea (0-12 Months), Seattle Children’s Hospital
  • Diarrhea in infants, medlineplus
  • Causes for baby diarrhea, healthline
  • ลูกน้อยท้องเสียบ่อย ส่งผลต่อพัฒนาการของเด็ก, โรงพยาบาลบางปะกอก 3
  • อย่าปล่อยให้ร่างกายอยู่ใน… “ภาวะขาดน้ำ”, Phyathai Hospital
  • ปกป้องลูกน้อยจากไวรัสโรต้าได้ ด้วยวัคซีนโรต้า!, โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์

อ้างอิง ณ วันที่ 22 ตุลาคม 2023

บทความแนะนำ

สีอุจจาระทารก บอกถึงสุขภาพลูก สีอุจจาระแบบไหนเรียกผิดปกติ

สีอุจจาระทารก บอกถึงสุขภาพลูก สีอุจจาระแบบไหนเรียกผิดปกติ

สีอุจจาระทารก ลักษะอุจจาระทารกและสีอุจาระทารกที่ผิดปกติ บ่งบอกถึงอะไรได้บ้าง สีอุจจาระทารกแบบไหนหมายถึงลูกมีสุขภาพดีและสีแบบไหนเรียกว่าผิดปกติ ไปเช็กสีอุจจาระทารกกัน

ลูกถ่ายแข็ง ทารกถ่ายแข็ง อุจจาระแข็ง ดูแลได้อย่างไร

ลูกถ่ายแข็ง ทารกถ่ายแข็ง อุจจาระแข็ง ดูแลได้อย่างไร

ลูกถ่ายแข็ง ทารกถ่ายแข็ง อุจจาระแข็ง ถ่ายไม่ออก หนึ่งในภาวะที่เกิดขึ้นบ่อยกับเด็กเล็ก คุณแม่สามารถแก้ไขได้อย่างไร ไปดูสาเหตุ อาการ และวิธีแก้ไขเมื่อลูกถ่ายแข็ง

อึลูกกินนมแม่กับอึลูกกินนมผง ต่างกันอย่างไร??!!

อึลูกกินนมแม่กับอึลูกกินนมผง ต่างกันอย่างไร??!!

อึอึ๊นี้สามารถช่วยตรวจสอบและส่งสัญญาณให้คุณพ่อคุณแม่ได้รู้ถึงสุขภาพของลูกว่าปกติหรือไม่ได้นะคะ ไปดูกันค่ะว่า อึลูกมีแบบไหนบ้าง อึลูกกินนมแม่กับอึลูกกินนมผง ต่างกันอย่างไร