ปลดล็อคขีดจำกัด พัฒนาสมอง ด้วยการเลี้ยงลูกให้เรียนรู้นอกกรอบ

สร้างสมอง พร้อมเรียนรู้นอกกรอบ

ปลดล็อคขีดจำกัด พัฒนาสมอง ด้วยการเลี้ยงลูกให้เรียนรู้นอกกรอบ

 

ถ้าเราลองมองออกไปรอบตัวเราจะสังเกตเห็นได้ว่า เทคโนโลยี รอบตัวของเราว่ามีการเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมมากจนคาด ไม่ถึง ใครจะไปรู้ว่าเพียงแค่ในระยะเวลาเพียงแค่ไม่กีปี เทคโนโลยีก็กลายมาเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตเราอย่างขาดไม่ได้
ตั้งแต่ตื่นนอน จนถึงเวลาหลับไหล แล้วในอีกสิบปีข้างหน้าล่ะ โลก ของเราจะเปลี่ยนแปลงไปกว่าเดิมมากแค่ไหน? ไม่มีใครสามารถจินตนาการได้เลยว่าโลกใบนี้จะเปลี่ยนแปลงไปจากเดินอย่างไร บ้าง และ ความเปลี่ยนแปลงนี้ก็มาพร้อมกับคำถามที่ว่า

 

เราจะเตรียมพร้อมลูกอย่างไร ให้ปรับตัวได้กับโลกอนาคต

เมื่อโลกเปลี่ยนไว ความรู้ใหม่จึงสำคัญ

เมื่อโลกเปลี่ยนไว ความรู้ใหม่จึงสำคัญ


จากงานวิจัยของ Adecco ที่สำรวจอาชีพในฝันของเด็กเจนอัลฟา (เกิดระหว่างปี 2010 - 2024) Youtuber
เป็นอีกหนึ่งอาชีพที่มาแรง แซงอีกหลายๆ อาชีพที่เคยเป็นอาชีพในฝันของเด็กในยุคก่อน จากงานวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่า การเรียนรู้แบบเก่า ขนบ คำสอนเดิมที่เคยมีมา หรือ กรอบเดิม ๆ ที่เคยจำกัดเด็กไว้ อาจใช้ไม่ได้แล้วในยุคอนาคต

อย่าถามลูกว่า โตขึ้นเขาอยากเป็นอะไร ให้ช่วยค้นหาว่าตัวตนของลูกคือใคร
 

อย่าถามลูกว่า โตขึ้นเขาอยากเป็นอะไร ให้ช่วยค้นหาว่าตัวตนของลูกคือใคร



ห้ามเด็กผู้ชายเล่นตุ๊กตา! ห้ามเด็กผู้ชายใส่เสื้อสีชมพู! เด็กผู้หญิงต้องใส่ชุดเจ้าหญิง! ข้อจำกัดเหล่านี้ อาจะไม่ทันโลกแล้ว นอกจากนั้นยังจะทำให้ศักยภาพในตัวเด็กลดลงไปอีกด้วย

 

เปลี่ยนมุมมอง ก้าวออกไปนอกกรอบ


ที่ผู้ปกครองเคยมีว่า เด็กคนไหน ควรจะต้องทำอะไร มาเป็นการเปิดประตูให้ลูก ได้ลองค้นพบความสนใจและตัวตนที่อาจต่อยอดเป็น ทักษะแห่งโลกอนาคตกันดีกว่า
 

ช่วยให้ลูกได้เรียนรู้นอกกรอบ - นักพัฒนาเกมส์



ยกตัวอย่างเช่น เด็กหญิงคนหนึ่งที่ชอบดูการแข่งศิลปะการต่อสู้ เป็นชีวิตจิตใจ ผู้ใหญ่อาจจะห้าม เพราะกลัวว่าเธอจะกลายเป็นคนก้าวร้าว แต่แท้จริงแล้ว เด็กหญิงคนนี้อยากจะพัฒนาเกมส์ต่อสู้ให้โด่งดังไปทั่วโลก
 

ช่วยให้ลูกได้เรียนรู้นอกกรอบ - นักบินอวกาศ


เด็กชายที่ชอบเล่นตุ้มหูรูปดาวของแม่ซะเหลือเกิน อาจจะกลายเป็นนักบินอวกาศที่ได้ค้นพบดาวดวงใหม่ ในอนาคตก็เป็นไปได้เช่นกัน

 

เพราะการเรียนรู้นอกกรอบและขนบเดิม ๆ นั้นจะพาพวกเค้า


ให้ไปไกลกว่าที่จินตนาการของเราคิดและเมื่อเด็กได้รับแนวคิดที่พร้อมจะเรียนรู้ รับสิ่งใหม่ โดยไม่ยึดกับกรอบเดิมจะทำให้เค้าสามารถค้นพบสิ่งใหม่ และ ปรับตัวไปตามอนาคตได้อย่างดี

 

สร้างสมอง เตรียมพร้อมสู่การเรียนรู้นอกกรอบ


การที่เด็กจะสามารถก้าวผ่านกรอบเดิม ๆ ได้นั้นนอกจาก การดูแลของผู้ปกครองแล้ว สิ่งที่จะช่วยเสริมให้ลูกน้อยของคุณแม่ มีพัฒนาการทางสมอง และ ศักยภาพได้ตั้งแต่แรกเกิดก็คือ นมแม่ซึ่งมีสารอาหาร โปรตีน ไขมัน แลคโตส วิตามิน เกลือแร่ แอลฟาแล็ค สฟิงโกไมอีลิน แกงกลิโอไซด์ และสารอาหารอื่นอีกมากมายกว่า 200 ชนิด


คุณแม่อาจจะเคยได้ยินถึงสารอาหารที่มีชื่อว่า แอลฟาแล็ค สฟิงโกไมอีลิน กันมาบ้างแล้ว  แอลฟาแล็ค สฟิงโกไมอีลิน มีบทบาทในการสร้างสารสื่อประสาทและเพิ่มประสิทธิภาพการส่งสัญญาณประสาท ช่วยให้สมองเด็กทำงานได้ดีขึ้นตั้งแต่ช่วงขวบปีแรก โดยแอลฟาแล็ค (แอลฟา-แล็คตัลบูมิน)  เป็นโปรตีนคุณภาพ มีส่วนสำคัญในการสร้างสารสื่อประสาทที่ช่วยกระตุ้นการทำงานของสมอง ส่วนสฟิงโกไมอีลินนี้มีส่วนช่วยในการสร้าง ไมอีลิน ที่จะช่วยลูกเรื่องพัฒนาการของสมอง ไมอีลินช่วยให้เด็กเรียนรู้ไว ควบคู่ไปกับการเลี้ยงดูของผู้ปกครองให้ลูกมีความคิดนอกกรอบ ปรับตัวได้กับสถานการณ์ปัจจุบันและอนาคตของโลก ที่เปลี่ยนผ่านไป อย่างรวดเร็ว

ความกังวล และ ความห่วงใยในอนาคตของลูกนั้นเป็นเรื่องปกติที่คนเป็นแม่มักมีอยู่แล้ว สิ่งที่คุณแม่ทำได้ก็คือ เสริมสร้างแนวคิดการเรียนรู้นอกกรอบ ให้ลูกสามารถวิเคราะห์ ค้นหาตัวตน และ ปรับตัวให้ทัน เพียงเท่านี้ลูกของเราก็จะก้าวข้ามกรอบเดิม ๆ และ มุ่งไปข้างหน้าได้อย่างไม่มีอะไรต้องห่วงแล้วล่ะค่ะ

 

  • Adecco Thailand (2021). Children's Dream Career Survey 2020
  • Hirabayashi and Furuya, (2008) Roles of l-serine and sphingolipid synthesis in brain development and neuronal survival.
  • Susuki, K. (2010) Myelin: A Specialized Membrane for Cell Communication. Nature Education 3(9):59

 

บทความแนะนำ

เสริมแคลเซียมคนท้องจำเป็นไหม แม่ท้องควรเริ่มกินเมื่อไหร่
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

เสริมแคลเซียมคนท้องจำเป็นไหม แม่ท้องควรเริ่มกินเมื่อไหร่

แคลเซียมคนท้องจำเป็นไหม อยากเสริมแคลเซียมคนท้องกินอะไรดี คุณแม่ตั้งครรภ์ควรเริ่มเสริมแคลเซียมสำหรับคนท้องตอนไหนดีที่สุดสำหรับคุณแม่และลูกในครรภ์

7นาที อ่าน

คนท้องกินน้ำขิงได้ไหม มีประโยชน์ยังไง อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินน้ำขิงได้ไหม มีประโยชน์ยังไงกับคุณแม่ท้อง

คนท้องกินน้ำขิงได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินน้ำขิง เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ น้ำขิงดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

5นาที อ่าน

คนท้องกินนมเปรี้ยวได้ไหม คนท้องอยากกินนมเปรี้ยวควรเลือกแบบไหน
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินนมเปรี้ยวได้ไหม คนท้องอยากกินนมเปรี้ยวควรเลือกแบบไหน

คนท้องกินนมเปรี้ยวได้ไหม คนท้องกินนมเปรี้ยวมีความเสี่ยงอย่างไร คนท้องกินนมเปรี้ยวมีอันตรายกับทารกในครรภ์หรือเปล่า ถ้าคนท้องแพ้นมวัว จะยังกินนมเปรี้ยวได้หรือไม่

6นาที อ่าน

คนท้องกินอัลมอนด์ได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินอัลมอนด์ได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า

คนท้องกินอัลมอนด์ได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า คุณแม่ท้องอยากกินอัลมอนด์ สามารถกินได้บ่อยแค่ไหน ควรกินเท่าไรถึงพอดีและได้ประโยชน์ ปลอดภัยทั้งแม่และลูก

6นาที อ่าน

คนท้องกินรังนกได้ไหม มีประโยชน์ยังไง อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินรังนกได้ไหม มีประโยชน์ยังไงกับคุณแม่ท้อง

คนท้องกินรังนกได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินรังนก เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ รังนกดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

8นาที อ่าน

คนท้องกินถั่วต้มได้ไหม เท่าไหร่ถึงพอดี อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินถั่วต้มได้ไหม เท่าไหร่ถึงพอดีกับคุณแม่ท้อง

คนท้องกินถั่วต้มได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินถั่วต้ม เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ ถั่วต้มดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

6นาที อ่าน

คนท้องกินขนมปังได้ไหม เท่าไหร่ถึงพอดี อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินขนมปังได้ไหม เท่าไหร่ถึงพอดีกับคุณแม่ท้อง

คนท้องกินขนมปังได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินขนมปัง เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ ขมมปังดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

6นาที อ่าน

คนท้องกินปลากระป๋องได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินปลากระป๋องได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า

คนท้องกินปลากระป๋องได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินปลากระป๋อง เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ ปลากระป๋องดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

6นาที อ่าน

คนท้องกินชีสได้ไหม ชีสชนิดไหนปลอดภัย อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินชีสได้ไหม ชีสชนิดไหนปลอดภัยและไม่อันตราย

คนท้องกินชีสได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินชีส เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ ชีสชนิดไหนกินได้ ดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

8นาที อ่าน

คนท้องกินตับไก่ได้ไหม กินตับมากไป อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินตับไก่ได้ไหม กินตับมากไป อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า

คนท้องกินตับไก่ได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินตับไก่ เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ ตับไก่ดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

4นาที อ่าน

คนท้องกินแก้วมังกรได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินแก้วมังกรได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า

คนท้องกินแก้วมังกรได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินแก้วมังกร เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ แก้วมังกรดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

9นาที อ่าน

คนท้องกินหมูกระทะได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินหมูกระทะได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า

คนท้องกินหมูกระทะได้ไหม คุณแม่ท้องกินหมูกระทะบ่อย จะเสี่ยงติดเชื้อและอันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า กินอย่างไรเพื่อลดความเสี่ยงกับคุณแม่และลูกในครรภ์

7นาที อ่าน

คนท้องกินมังคุดได้ไหม มีประโยชน์ยังไง อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินมังคุดได้ไหม มีประโยชน์ยังไง อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า

คนท้องกินมังคุดได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินมังคุด เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ มังคุดดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

4นาที อ่าน

คนท้องกินลูกเดือยได้ไหม ทำไมคนท้องถึงไม่ควรกินลูกเดือย
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินลูกเดือยได้ไหม ทำไมคนท้องไม่ควรกิน

คนท้องกินลูกเดือยได้ไหม กินเท่าไหร่ถึงพอดี หากกินมากเกินไปจะเป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์หรือเปล่า ทำไมคนท้องกินลูกเดือยถึงส่งผลกระทบต่อสุขภาพของแม่และทารกในครรภ์

8นาที อ่าน

คนท้องกินส้มตําได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินส้มตําได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า

คนท้องกินส้มตําได้ไหม คุณแม่ท้องกินส้มตำบ่อย จะอันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า ต้องกินแค่ไหนถึงไม่อันตรายกับแม่ท้องและลูกในท้อง กินอย่างไรให้ลดความเสี่ยง ไปดูกัน

8นาที อ่าน

คนท้องกินพิซซ่าได้ไหม เท่าไหร่ถึงพอดี อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินพิซซ่าได้ไหม เท่าไหร่ถึงพอดีและไม่อันตราย

คนท้องกินพิซซ่าได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินพิซซ่า เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ พิซซ่าดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

7นาที อ่าน

คนท้องกินทับทิมได้ไหม มีประโยชน์ยังไง อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินทับทิมได้ไหม มีประโยชน์กับคุณแม่ท้อง

คนท้องกินทับทิมได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินทับทิม เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ ทับทิมดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

5นาที อ่าน

คนท้องกินส้มโอได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินส้มโอได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า

คนท้องกินส้มโอได้ไหม ในส้มโอมีสารอาหารอะไรที่ดีกับคนท้องบ้าง คนท้องกินส้มโอมากไป อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า คุณแม่กินส้มโอได้บ่อยแค่ไหน ไปดูกัน

8นาที อ่าน

คนท้องกินสลัดผักได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินสลัดผักได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า

คนท้องกินสลัดผักได้ไหม กินผักสดบ่อย จะอันตรายกับลูกในครรภ์ไหม ประโยชน์ของผักสลัดมีอะไรบ้าง ผักประเภทไหนที่คนท้องควรเลี่ยง ไปดูกันว่าคนท้องกินผักอะไรได้บ้าง

7นาที อ่าน

คนท้องกินไข่เค็มได้ไหม กินมากเกินไป อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินไข่เค็มได้ไหม กินเท่าไหร่ถึงพอดีและไม่อันตราย

คนท้องกินไข่เค็มได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินไข่เค็ม เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ ไข่เค็มดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

7นาที อ่าน

คนท้องกินเผือกได้ไหม กินมากเกินไป อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินเผือกได้ไหม กินมากเกินไป อันตรายหรือเปล่า

คนท้องกินเผือกได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินเผือก เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ เผือกดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

5นาที อ่าน

คนท้องกินขนมจีนได้ไหม เท่าไหร่ถึงพอดี อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินขนมจีนได้ไหม กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัย

คนท้องกินขนมจีนได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินขนมจีน เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ ขมมจีนดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

9นาที อ่าน

คนท้องกินโยเกิร์ตได้ไหม ควรกินแบบไหน อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
รวมบทความอาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1-3

คนท้องกินโยเกิร์ตได้ไหม ควรกินแบบไหน อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า

คนท้องกินโยเกิร์ตได้ไหม คุณแม่ท้องอยากกินโยเกิร์ต เพื่อบำรุงสุขภาพครรภ์ โยเกิร์ตดีกับลูกในท้องหรือเปล่า กินเท่าไหร่ถึงพอดีและปลอดภัยกับคุณแม่และลูกในครรภ์

7นาที อ่าน

คนท้องกินน้ำมะพร้าวได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า
บทความ
คู่มือคุณแม่มือใหม่ สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ พร้อมเคล็ดลับดูแลตัวเอง

คนท้องกินน้ำมะพร้าวได้ไหม อันตรายกับลูกในท้องหรือเปล่า

คนท้องกินน้ำมะพร้าวได้ไหม หากคุณแม่ในปริมาณที่เยอะเกินไป จะส่งผลเสียอะไรกับคุณแม่และลูกบ้าง กินน้ำมะพร้าวมาก เสี่ยงแท้งลูกจริงไหม ไปหาคำตอบกัน

5นาที อ่าน