Latch Score คืออะไร? คู่มือประเมินการให้นมแม่สำหรับคุณแม่มือใหม่

สรุป

• Latch Score คือ แบบประเมินให้คะแนนการเข้าเต้าของแม่ โดยมีเกณฑ์ใช้วัดอยู่ 5 หัวข้อ ได้แก่ การอมหัวนม การกลืนน้ำนม ลักษณะของหัวนมแม่ ความสบายของเต้านมแม่ และท่าอุ้มขณะให้นม
• Latch Score มีความสำคัญต่อคุณแม่มือใหม่มาก เพราะช่วยป้องกันไม่ให้คุณแม่เกิดอาการเจ็บปวดจากหัวนมแตก จากการที่ลูกอมหัวนมไม่ถูกวิธี จนอาจนำไปสู่ปัญหาน้ำนมแม่ไหลน้อยตามมาได้
• ลักษณะการดูดนมที่ถูกวิธีของเด็ก คือ ลูกน้อยต้องอมหัวนมแม่ให้ลึกถึงลานนม ในขณะดูดนมลิ้นต้องอยู่ใต้ลานนม ริมฝีปากต้องไม่เม้มเข้า ดูดนมเป็นจัวหวะ และต้องได้ยินเสียงกลืนน้ำนม

เลือกอ่านตามหัวข้อ

• Latch Score คืออะไร?
• ทำไม Latch Score ถึงสำคัญสำหรับคุณแม่มือใหม่?
• วิธีการประเมิน Latch Score อย่างถูกต้อง
• เคล็ดลับปรับปรุง Latch Score เพื่อการให้นมที่มีประสิทธิภาพ
• เมื่อไหร่ที่ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับ Latch Score?

Latch Score คืออะไร?

Latch Score คือ แบบประเมินให้คะแนนการเข้าเต้าของแม่ โดยประเมินจาก 5 หัวข้อด้วยกัน ได้แก่ การอมหัวนม (Latch) การกลืนน้ำนม (Audible swallowing) ลักษณะของหัวนมแม่ (Type of nipples) ความสบายของเต้านมแม่ (Comfort) และท่าอุ้มขณะให้นม (Hold) โดยมีเกณฑ์ให้คะแนนเต็ม 10 คะแนน

ทำไม Latch Score ถึงสำคัญสำหรับคุณแม่มือใหม่?

นมแม่ เป็นโภชนาการที่ดีที่สุดของลูกน้อย อุดมด้วยสารอาหารและแร่ธาตุที่สำคัญมากมาย ไม่ว่าจะเป็นการช่วยลดความเสี่ยงการเกิดภูมิแพ้ ลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคติดเชื้อ และเสริมพัฒนาการด้านการเรียนรู้ด้านต่าง ๆ ให้กับลูกน้อย ซึ่งการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่จะสำเร็จหรือไม่ส่วนหนึ่งมาจากการให้ลูกเข้าเต้าได้ถูกวิธี โดยอาศัย Latch Score
 

Latch Score หรือ แบบประเมินการให้คะแนนการเข้าเต้าของคุณแม่ มีความสำคัญต่อคุณแม่มือใหม่มาก เพราะช่วยป้องกันไม่ให้คุณแม่เกิดความเจ็บปวดจากอาการหัวนมแตก (Cracked nipple) ที่อาจนำไปสู่ปัญหาน้ำนมแม่ไหลน้อย หรือน้ำนมแม่ไม่ไหล จนส่งผลให้เกิดปัญหาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ไม่สำเร็จขึ้นมาได้ เนื่องจากอาการหัวนมแตกเกิดจากการที่ลูกอมหัวนม (Latch) ไม่ถูกวิธี โดยเด็กจะใช้ปากดูดแค่บริเวณหัวนมเท่านั้น เมื่อแรงดูดบริเวณหัวนมมากทำให้แม่ให้นมเจ็บหัวนมขึ้นมาได้ อีกทั้งการที่ลูกน้อยดูดนมเฉพาะหัวนมนั้นยังส่งผลให้เกิดการบีบนมแม่ไม่มีประสิทธิภาพ จนอาจนำไปสู่การลดการหลั่งน้ำนม รวมถึงอาการน้ำนมค้างเต้า หรือภาวะท่อน้ำนมอุดตัน หรือเต้านมอักเสบตามมาได้

ดังนั้น แม่หลังคลอดควรเข้ารับการทำแบบประเมิน Latch Score จากบุคลากรทางการแพทย์ เพื่อให้คุณแม่สามารถให้นมลูกน้อยได้อย่างถูกวิธี ป้องกันปัญหาหัวนมแตก ภาวะท่อน้ำนมอุดตัน และน้ำนมแม่ไหลน้อยลงด้วย

วิธีการประเมิน Latch Score อย่างถูกต้อง

หากคุณแม่ต้องการประเมินว่าตัวเองให้ถูกวิธีหรือไม่ และมีแนวโน้มที่จะเลี้ยงลูกด้วยนมแม่สำเร็จหรือเปล่า คุณแม่สามารถเข้ารับการประเมิน Latch Score ทั้ง 5 ข้อ หรือโดยตัวคุณแม่เอง โดยในแต่ละข้อมีรายละเอียด ดังตารางต่อไปนี้

ตารางการประเมินให้คะแนนการเข้าเต้าของแม่ หรือ Latch Score

จากตารางข้างต้น คุณแม่สามารถประเมินให้คะแนนการเข้าเต้าของแม่ในแต่ละหัวข้อเบื้องต้นได้ โดยตรวจสอบดูว่าคุณแม่ให้นมลูกได้ถูกวิธีหรือไม่ ลูกน้อยดูดนมได้ดีหรือเปล่า หากคุณแม่พบปัญหาการให้นมลูกน้อย สามารถเข้ารับการปรึกษาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่จากแพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์ได้ หรือแม่ให้นมสามารถขอคำแนะนำในการทำแบบประเมินการให้คะแนนการเข้าเต้าของแม่ได้จากแพทย์

เคล็ดลับปรับปรุง Latch Score เพื่อการให้นมที่มีประสิทธิภาพ

หลังจากที่คุณแม่ลองทำแบบประเมิน Latch Score แล้วพบว่าคุณแม่ยังให้นมลูกไม่ถูกต้อง ระหว่างให้นมรู้สึกไม่สะดวกสบาย ปวดเมื่อย หรือมีอาการเจ็บเต้านมทั้งในระหว่างให้นมหรือหลังคลอด คุณแม่ควรปรับการเข้าเต้าเพื่อให้คุณแม่สามารถให้นมลูกได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยมีคำแนะนำเบื้องต้น ดังต่อไปนี้

• ปรับท่าให้นมลูกที่เหมาะสม: ก่อนให้นมลูกคุณแม่ต้องอุ้มลูกน้อยในท่าที่สบาย เพื่อให้ลูกน้อยสามารถดูดนมได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดูดได้เกลี้ยงเต้า และลดความเสี่ยงต่อการเกิดความเจ็บปวดจากหัวนมแตกของแม่ด้วย
• ให้นมลูกอย่างถูกวิธี: วิธีให้นมลูกที่ถูกต้อง คือ คุณแม่ต้องอุ้มลูกน้อยในท่าตะแคงเข้าหาตัวแม่ให้กระชับอก โดยศีรษะและลำตัวของลูกต้องอยู่แนวเดียวกัน จากนั้นประคองศีรษะลูกน้อยให้อมหัวนมแม่ให้ลึกถึงลานนม คุณแม่จะรู้สึกได้ว่าลิ้นลูกอยู่ใต้ลานนม ในขณะดูดนมริมฝีปากจะไม่เม้มเข้า มีเสียงกลืนน้ำนม และดูดเป็นจังหวะ
   

หลังจากปรับท่าให้นม และวิธีให้นมลูกใหม่แล้ว คุณแม่ลองทำแบบประเมิน Latch Score อีกครั้ง หากพบปัญหาการให้นมลูกคุณแม่ควรขอคำแนะนำจากแพทย์เพิ่มเติม

เมื่อไหร่ที่ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับ Latch Score?

ลักษณะอาการของแม่ให้นมและลูกน้อยที่คุณแม่ควรเข้ารับทำแบบประเมิน Latch Score จากแพทย์ หรือบุคลากรทางการแพทย์

• อาการของลูก: อาการที่บ่งบอกว่าลูกน้อยได้รับน้ำนมแม่ไม่พอ ไม่ว่าจะเป็นน้ำหนักตัวเด็กที่ลดน้อยลง จำนวนการถ่ายอุจจาระ และปัสสาวะไม่เหมาะสม เช่น เด็กอายุ 7 วัน ควรถ่ายปัสสาวะ 6-8 ครั้งต่อวัน โดยสีของปัสสาวะควรมีเหลืองอ่อน ควรถ่ายอุจจาระมากกว่า 3 ครั้งต่อวัน โดยอุจจาระควรมีสีเหลือง มีเนื้อปนน้ำ และลูกน้อยร้องกวนในขณะให้นม
• อาการของแม่: เมื่อให้นมมีอาการเจ็บเต้านม คัดตึงเต้านม ท่อน้ำนมอุดตัน เต้านมอักเสบ หรือเป็นฝีที่เต้านม

แม่ให้นมควรสังเกตอาการของตัวเองว่าเต้านมมีความผิดปกติหรือไม่ มีความเจ็บปวดของเต้านมหรือเปล่า เพราะอาการเจ็บหัวนม หัวนมแตก ของคุณแม่อาจเป็นสัญญาณว่าคุณแม่ให้นมลูกในท่าที่ไม่ถูกต้อง ทำให้ลูกน้อยดูดนมและงับลานหัวนมไม่ถูกต้อง หรือลูกน้อยอาจมีปัญหาพังผืดใต้ลิ้น และสังเกตว่าลูกน้อยมีลักษณะอาการของเด็กที่ได้รับน้ำนมเพียงพอหรือไม่ ถ้าคุณแม่มีปัญหาการให้นมลูกควรปรึกษาแพทย์เพื่อเข้ารับทำแบบประเมิน Latch Score และปรับท่าการให้นมได้อย่างถูกวิธี รวมถึงเข้ารับคำแนะนำในการดูแลสุขภาพอื่น ๆ ของลูกน้อยและคุณแม่ได้

น้ำนมแม่คือโภชนาการเดียวที่ลูกน้อยได้รับ คุณแม่จึงต้องให้นมลูกอย่างน้อย 6 เดือน จนถึง 2 ปีหรือนานกว่านั้น เพราะในน้ำนมแม่่อุดมไปด้วยสารอาหารที่ดีต่อพัฒนาการทางด้านร่างกายและสมองไม่ว่าจะเป็นโปรตีน คาร์โบไฮเดรต วิตามิน กรดไขมัน รวมถึงแอลฟาแล็ค สฟิงโกไมอีลิน สารอาหารสำคัญที่ส่งผลต่อระบบประสาทและสมองของทารก ทำให้สมองของลูกน้อยทำงานได้รวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากขึ้น