
อาหารแม่ให้นม 10 เมนูสร้างน้ำนม บำรุงสุขภาพแม่และลูกน้อย
อาหารแม่ให้นมมีความสำคัญไม่แพ้ช่วงตั้งครรภ์ การเลือกรับประทานอาหารที่หลากหลายครบถ้วน ในปริมาณที่เหมาะสม จะช่วยฟื้นฟูร่างกายของคุณแม่ให้แข็งแรง พร้อมทั้งกระตุ้นน้ำนม ส่งเสริมการผลิตน้ำนมแม่ให้มีคุณภาพและปริมาณที่เพียงพอ ทำให้ลูกได้รับสารอาหารสำคัญในนมแม่ที่มีมากกว่า 200 ชนิด รวมทั้ง แอลฟาแล็ค สฟิงโกไมอีลิน ซึ่งช่วยในพัฒนาการสมอง สติปัญญา และการเจริญเติบโตของลูก
สรุป
- อาหารแม่ให้นมเป็นโภชนาการที่สำคัญต่อสุขภาพแม่และลูก การเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์จะช่วยกระตุ้นการสร้างน้ำนมคุณภาพดีสำหรับลูก ส่งเสริมให้ลูกเจริญเติบโต ทั้งทางด้านสติปัญญาและพัฒนาการ พร้อมทั้งฟื้นฟูสุขภาพของคุณแม่ให้แข็งแรง มีพลังงานเพียงพอในการดูแลลูก
- อาหารแม่ให้นมควรมีครบ 5 หมู่ และหลากหลาย เพื่อให้ร่างกายได้รับสารอาหารเพียงพอสำหรับสร้างน้ำนม เช่น โปรตีน โฟเลต ธาตุเหล็ก ไขมันดี วิตามิน และแร่ธาตุต่าง ๆ อีกทั้งควรดื่มน้ำเปล่าวันละ 6-8 แก้ว เพื่อช่วยในการกระตุ้นการสร้างน้ำนมให้เหมาะสมต่อความต้องการของลูก
- อาหารที่คุณแม่รับประทานส่งผลโดยตรงต่อน้ำนม หากคุณแม่เลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ผักใบเขียว ผลไม้ และเนื้อปลา จะช่วยให้น้ำนมมีคุณภาพ ส่งเสริมการเจริญเติบโตของลูกให้แข็งแรง แต่หากเลือกรับประทานอาหารที่ไม่ปลอดภัย เช่น อาหารที่ปรุงไม่สุก หรือเครื่องดื่มแอลกอฮอลล์ อาจส่งกระทบต่อสุขภาพและพัฒนาการของลูกได้ นอกจากนี้ การดื่มน้ำให้เพียงพอเป็นสิ่งสำคัญในการผลิตน้ำนม ดังนั้น ควรเลือกอาหารอย่างเหมาะสมเพื่อให้ลูกได้รับโภชนาการที่ดีที่สุด
เลือกอ่านตามหัวข้อ
- ทำไมอาหารแม่ให้นมถึงสำคัญ
- 10 อาหารแม่ให้นม ช่วยสร้างน้ำนมและบำรุงสุขภาพลูกน้อย
- เคล็ดลับการกินอาหารแม่ให้นม เพื่อเพิ่มปริมาณและคุณภาพนมแม่
- อาหารแม่ให้นมที่ควรหลีกเลี่ยงเพื่อสุขภาพที่ดีของลูก
- ความแตกต่างระหว่างอาหารแม่ให้นมกับอาหารคุณแม่ตั้งครรภ์
ทำไมอาหารแม่ให้นมถึงสำคัญ?
อาหารแม่ให้นมมีความสำคัญต่อร่างกายของคุณแม่อย่างมาก โดยเฉพาะช่วงหลังคลอด เพราะร่างกายของคุณแม่ต้องการได้รับสารอาหารที่ครบถ้วนและเหมาะสม อาหารสร้างน้ำนมให้มีคุณภาพและช่วยกระตุ้นน้ำนม ซึ่งเป็นโภชนาการหลักของลูกตั้งแต่แรกเกิดถึง 6 เดือน อาหารที่คุณแม่รับประทานมีผลโดยตรงต่อคุณภาพของนมแม่ โดยเฉพาะโปรตีน วิตามิน และแร่ธาตุที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของทารก นอกจากช่วยให้ลูกได้รับสารอาหารที่จำเป็นแล้ว ยังช่วยให้คุณแม่ฟื้นฟูสุขภาพให้แข็งแรงขึ้น มีพลังงานเพียงพอในการดูแลลูก

10 อาหารแม่ให้นม ช่วยสร้างน้ำนมและบำรุงสุขภาพลูกน้อย
นมแม่เป็นสารอาหารที่ดีที่สุดสำหรับลูก ดังนั้นคุณแม่ที่ให้นมลูกควรเตรียมร่างกายตนเองให้พร้อม รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ มีสารอาหารหลากหลาย ครบถ้วน เพื่อส่งผลดีต่อปริมาณและคุณภาพของนมแม่ ช่วยให้ลูกได้รับนมแม่อย่างเพียงพอ มีสุขภาพที่สมบูรณ์แข็งแรง ซึ่งอาหารสร้างน้ำนมและบำรุงสุขภาพลูกน้อย สำหรับแม่ให้นมมีดังนี้
1. ไข่ไก่
อุดมไปด้วยโปรตีน วิตามินเอ วิตามินบี วิตามินอี วิตามินดี และธาตุเหล็ก ที่ส่งเสริมการทำงานของสมอง ระบบประสาทและกล้ามเนื้อ ทั้งยังมีโคลีนที่ช่วยในการพัฒนาสมอง และสร้างความจำให้ลูก
2. ปลาแซลมอน
เป็นแหล่งโปรตีนคุณภาพสูงที่อุดมไปด้วยกรดไขมันดีและโอเมก้า 3 และ DHA ซึ่งมีประโยชน์ต่อคุณแม่ให้นม ช่วยส่งเสริมคุณค่าทางโภชนาการของน้ำนม
3. ข้าวโอ๊ต
มีสารต้านอนุมูลอิสระ มีวิตามิน เกลือแร่หลายชนิดที่ดีต่อร่างกาย ช่วยให้น้ำนมมีคุณภาพ บำรุงร่างกายคุณแม่ ข้าวโอ๊ตมีไฟเบอร์สูงช่วยลดความหิว อิ่มท้องได้นาน และมีสารโซโปนินเพิ่มการหลั่งฮอร์โมนโปรแลคติน ที่ช่วยกระตุ้นน้ำนมอีกด้วย
4. ธัญพืชและถั่ว
ธัญพืช เช่น แป้งไม่ขัดสี ขนมปังโฮลวีต ข้าวกล้อง และถั่วเมล็ดแห้งต่าง ๆ เป็นแหล่งแร่ธาตุหลายชนิดและวิตามินบีรวม มีใยอาหารช่วยลดอาการท้องผูกให้คุณแม่ให้นมเพิ่มการหลั่งของน้ำนมแม่ และช่วยในการเจริญเติบโตของลูก
5. ฟักทอง และแครอท
เป็นแหล่งเบต้าแคโรทีน และวิตามินเอ ช่วยกระตุ้นการผลิตน้ำนม ไฟเบอร์และสารต้านอนุมูลอิสระในแครอท ยังช่วยให้คุณแม่ลดอาการท้องผูกได้ด้วย
6. ผักใบเขียว
ผักใบเขียว เช่น ตำลึง คะน้า ผักโขม อุดมไปด้วยโฟเลต วิตามิน แร่ธาตุ แคลเซียม ช่วยกระตุ้นน้ำนมแม่ บำรุงลำไส้ และช่วยเพิ่มความอยากอาหารให้กับคุณแม่หลังคลอด
7. ขิง
มีฤทธิ์ร้อนและอุดมไปด้วยแร่ธาตุและวิตามินที่ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือด ทำให้น้ำนมไหลได้ดี นอกจากนี้ ขิงยังช่วยย่อยไขมัน ขับลม และลดอาการปวดท้องเกร็งของคุณแม่ ขิงมีสรรพคุณที่สามารถส่งผ่านทางน้ำนมแม่ ช่วยลดอาการปวดท้องของลูก
8. มะละกอ
อุดมไปด้วยวิตามินเอ วิตามินบี วิตามินซี เอนไซม์ ธาตุเหล็ก และแคลเซียมสูง มีเส้นใยอาหารที่ช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทานให้กับร่างกาย ป้องกันโรคลักปิดลักเปิด และยังช่วยขับน้ำนมและบำรุงเลือดได้อีกด้วย
9. อาโวคาโด
เป็นแหล่งพลังงานที่มีประโยชน์ ประกอบไปด้วยวิตามินบี วิตามินเค โฟเลต โพแทสเซียม วิตามินซี และวิตามินอี ซึ่งช่วยบำรุงร่างกายคุณแม่และเสริมคุณค่าสารอาหารในนมแม่
10. น้ำเปล่า
คุณแม่ควรดื่มน้ำเปล่าอย่างน้ำ 6 – 8 แก้ว ต่อวัน โดยค่อย ๆ ดื่มน้ำอย่างค่อยเป็นค่อยไปตลอดทั้งวัน เพราะน้ำจะช่วยเพิ่มการผลิต และเพิ่มปริมาณน้ำนมแม่ให้มากขึ้น
เคล็ดลับการกินอาหารแม่ให้นม เพื่อเพิ่มปริมาณและคุณภาพนมแม่
นมแม่ คืออาหารที่ดีเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับลูก ช่วยในการเจริญเติบโตและพัฒนาสมอง ดังนั้นการดูแลโภชนาการของคุณแม่เป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่จำเป็นสำหรับกระตุ้นน้ำนม ช่วยเพิ่มทั้งปริมาณและคุณภาพของนมแม่ให้เพียงพอต่อความต้องการของลูก คุณแม่สามารถดูแลโภชนาการให้เหมาะสม ด้วยเคล็ดลับต่อไปนี้
- คุณแม่ให้นมลูกควรรับประทานอาหารให้เพียงพอ โดยทั่วไปคุณแม่ให้นมลูกต้องการพลังงาน ประมาณ 2,500 กิโลแคลอรีต่อวัน และเลือกรับประทานอาหารหลากหลายให้ครบ 5 หมู่
- รับประทานอาหารที่มีโปรตีนดีไขมันต่ำ ที่หลากหลายครบถ้วน เช่น เนื้อหมู เนื้อปลา เนื้อไก่ เพิ่มขึ้น 2 ช้อนโต๊ะต่อมื้ออาหาร เนื่องจากโปรตีนเป็นส่วนประกอบสำคัญในนมแม่ ช่วยส่งเสริมการสร้างภูมิคุ้มกันส่งผ่านน้ำนมไปถึงลูกได้ หรือเลือกรับประทานปลาทะเลที่หลากหลาย เช่น ปลาแซลมอน ปลาทู ปลาทูน่า เพื่อให้ได้รับกรดไขมันชนิดโอเมก้า 3 และ DHA ช่วยส่งเสริมระบบประสาทและพัฒนาการทางสมอง
- รับประทานไขมันดี เช่น น้ำมันรำข้าว น้ำมันมะกอก อาโวคาโด อัลมอนด์ เม็ดมะม่วงหิมพานต์ เมล็ดดอกทานตะวัน
- รับประทานอาหารที่มีวิตามินเอสูง เช่น ไข่ ตับ เนื้อสัตว์ และผักผลไม้สีเหลืองส้ม อย่างมะละกอสุก แครอท และฟักทอง เนื่องจากวิตามินเอถูกส่งผ่านทางน้ำนมในปริมาณมาก ทำให้ร่างกายต้องการเพิ่มขึ้น จึงควรได้รับจากอาหารให้เพียงพอ เพื่อส่งเสริมสุขภาพของทั้งแม่และลูกน้อย
- รับประทานอาหารที่มีโฟเลตและธาตุเหล็ก ได้แก่ ผักใบเขียว ธัญพืช เลือด ตับ ไข่ เนื้อสัตว์ต่าง ๆ เพื่อช่วยป้องกันภาวะโลหิตจางในคุณแม่ให้นม และส่งเสริมในการพัฒนาระบบประสาทและสมองของลูก ควรรับประทานควบคู่กับอาหารที่มีวิตามินซีสูง เช่น ฝรั่ง ส้ม พริกหยวก เพื่อช่วยเพิ่มคุณภาพในการดูดซึมธาตุเหล็กได้ดี
- ดื่มน้ำเปล่าวันละ 6-8 แก้ว หรือประมาณ 2 ลิตร เพราะน้ำเป็นส่วนประกอบหลักของน้ำนมแม่ และยังช่วยในการกระตุ้นให้ร่างกายผลิตน้ำนมได้อย่างเพียงพอ
- ดื่มนมหรือผลิตภัณฑ์จากนมไขมันต่ำ 1-2 แก้วต่อวัน ช่วยให้ร่างกายได้รับแคลเซียมอย่างเพียงพอ ลดความเสี่ยงของภาวะกระดูกพรุน นอกจากนี้ แคลเซียมจากน้ำนมแม่จะถูกส่งต่อไปยังลูก ช่วยเสริมสร้างกระดูกและฟันของลูกให้แข็งแรง

อาหารแม่ให้นมที่ควรหลีกเลี่ยงเพื่อสุขภาพที่ดีของลูก
โภชนาการของคุณแม่มีความสำคัญอย่างยิ่งในช่วงให้นม เพราะอาหารที่รับประทานส่งผลโดยตรงต่อน้ำนมและสุขภาพของลูก อาหารสร้างน้ำนมที่มีคุณค่าทางโภชนาการ ช่วยให้ร่างกายผลิตน้ำนมคุณภาพ ส่งเสริมการเจริญเติบโตและพัฒนาการของลูกได้อย่างเต็มที่ อย่างไรก็ตาม อาหารแม่ให้นมบางประเภทอาจส่งผลกระทบผ่านทางน้ำนม คุณแม่จึงควรหลีกเลี่ยงอาหารเหล่านี้เพื่อสุขภาพที่ดีของลูก
- อาหารที่มีรสจัด เช่น เผ็ดจัด เปรี้ยวจัด อาจทำให้น้ำนมมีรสเปลี่ยนไป ส่งผลให้ลูกไม่สบายตัว งอแง หรือนอนหลับไม่สนิท นอกจากนี้ ผลไม้ที่มีรสเปรี้ยวจัดและมีกรดสูงอาจทำให้ลูกแน่นท้อง จุกเสียด หรือเกิดผื่นแพ้ทางผิวหนังได้
- อาหารที่ปรุงไม่สุกหรือกึ่งดิบ เช่น ซูชิ ปลาร้า และแหนม อาจเสี่ยงต่อการปนเปื้อนเชื้อโรค ทำให้เกิดภาวะติดเชื้อ ท้องเสีย หรืออาหารเป็นพิษได้ นอกจากนี้อาหารที่ค้างคืนอาจมีการสะสมของจุลินทรีย์ ซึ่งส่งผลเสียต่อสุขภาพและเพิ่มความเสี่ยงต่อการท้องเสีย
- อาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น ถั่วเหลือง และข้าวโพด อาจกระตุ้นอาการแพ้ในทารกบางราย ส่งผลให้เกิดอาการหายใจเสียงดัง มีผื่นคัน ท้องอืด หรือท้องเสียได้ คุณแม่จึงควรสังเกตอาการของลูกหลังรับประทานอาหารเหล่านี้ หากพบอาการผิดปกติ ควรงดอาหารเหล่านี้และปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำที่ถูกต้อง
- นมวัว มีสารที่อาจกระตุ้นให้เกิดโรคภูมิแพ้ในทารกบางราย หากลูกได้รับผ่านทางน้ำนมแม่ อาจมีอาการผิดปกติ เช่น อุจจาระเปลี่ยนไป เกิดอาการกรดไหลย้อน คุณแม่ควรสังเกตและหากพบว่ามีความผิดปกติ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม
- เครื่องดื่มหรืออาหารที่มีคาเฟอีน เช่น ชา กาแฟ เพราะอาจรบกวนการนอนหลับของลูกที่กินนมแม่
- แอลกอฮอล์เป็นสารที่มีผลต่อระบบประสาท ไม่ว่าจะดื่มในปริมาณน้อยหรือมากก็ตาม หากผ่านเข้าสู่น้ำนมแม่ อาจส่งผลกระทบต่อพัฒนาการทางสมองและสุขภาพของลูก รวมถึงส่งผลเสียต่อสุขภาพของคุณแม่ด้วย
ความแตกต่างระหว่างอาหารแม่ให้นมกับอาหารแม่ตั้งครรภ์
โภชนาการมีความสำคัญทั้งในช่วงตั้งครรภ์และช่วงให้นมลูก แม่ให้นมต้องการอาหารที่ช่วยผลิตน้ำนมที่มีคุณภาพ แม่ตั้งครรภ์ต้องการสารอาหารเพื่อส่งเสริมการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ ดังนั้นความต้องการสารอาหารจะแตกต่างกันไปตามวัยและพัฒนาการของลูก คุณแม่จึงควรเลือกรับประทานอาหารให้เหมาะสมกับแต่ละช่วงดังนี้
1. อาหารแม่ให้นม
- เน้นปริมาณและคุณภาพของน้ำนม เพื่อให้ลูกได้รับสารอาหารที่เพียงพอ
- ต้องการพลังงานประมาณ 2,500 กิโลแคลอรีต่อวัน
- สารอาหารที่จำเป็นต่อการผลิตน้ำนมคุณภาพดี ได้แก่ โปรตีน แคลเซียม ธาตุเหล็ก วิตามิน แร่ธาตุต่าง ๆ และ DHA ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมพัฒนาการและสุขภาพของลูกน้อย
2. อาหารแม่ตั้งครรภ์
- เน้นรับประทานอาหารที่จำเป็นต่อการสร้างอวัยวะ ช่วยการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ผ่านทางรก เพื่อให้มีพัฒนาการที่แข็งแรงสมบูรณ์
- ควรได้รับพลังงานเฉลี่ย 2,050 กิโลแคลอรีต่อวัน ขึ้นอยู่กับในแต่ละไตรมาสของการตั้งครรภ์
- สารอาหารที่จำเป็นต่อการสร้างอวัยวะและระบบต่าง ๆ ของทารกในครรภ์ เช่น โปรตีน โฟเลต ธาตุเหล็ก แคลเซียม และไอโอดีน
ดังนั้น การเลือกรับประทานอาหารที่เหมาะสมในแต่ละช่วงนั้นจะช่วยให้ทั้งแม่และลูกมีสุขภาพที่แข็งแรงสมบูรณ์
อาหารที่ดีของลูกเริ่มต้นจากนมแม่ การเลือกอาหารสร้างน้ำนมและให้คุณแม่ได้รับโภชนาการที่เหมาะสมจึงเป็นสิ่งสำคัญ หากคุณแม่ที่รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ร่างกายก็จะผลิตน้ำนมที่มีคุณภาพ ลูกได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอ เพราะนมแม่มีสารอาหารมากกว่า 200 ชนิด เช่น ดีเอชเอ วิตามิน แคลเซียม และ แอลฟาแล็ค สฟิงโกไมอีลิน ซึ่งช่วยในพัฒนาการสมอง สติปัญญา และการเจริญเติบโตของลูก นอกจากนี้ โภชนาการที่เหมาะสมยังช่วยส่งเสริมสุขภาพของคุณแม่ให้แข็งแรงไปพร้อมกัน ดังนั้น การดูแลเรื่องโภชนาการในช่วงให้นมลูกจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม
บทความที่เกี่ยวข้อง
อ้างอิง:
- โภชนาการแม่หลังคลอดระยะให้นมลูก , โรงพยาบาลนครธน
- โภชนาการอาหารสำหรับแม่ให้นมลูก , รามาชาแนล คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
- อาหารสำหรับคุณแม่ให้นมบุตร , โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์
- อาหารของแม่ระยะให้นมบุตร , โรงพยาบาลบีเอ็นเอช
- ทานอาหารให้เหมาะสมตามช่วงวัย สำหรับทารกแรกเกิด ถึง 1 ปี , โรงพยาบาลพญาไท
- โภชนาการหญิงตั้งครรภ์และให้นมบุตร , สำนักโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข
- โภชนาการสำหรับคุณแม่ให้นมบุตร , ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
- โภชนาการหญิงให้นมบุตร , คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
- เรื่องไข่กินแล้วดี มีประโยชน์ , สื่ออนามัยมีเดีย กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข
- โคลีน กับประโยชน์ต่อลูกน้อยในแบบที่คุณคาดไม่ถึง (Choline, Critical Role During Fetal Development) , Dr.noithefamily
- 10 อาหารช่วยเพิ่มน้ำนมแม่ คัดมาให้เน้น ๆ , Premiere Home Health Care โรงพยาบาลธนบุรี
- Oatmeal for Breastfeeding – Does It Help to Increase Milk Supply? , parenting.firstcry
- อาหารบำรุงน้ำนม , โรงพยาบาลบีเอ็นเอช
- อาหารคุณแม่หลังคลอด อยากเพิ่มน้ำนมกินอะไรดี , โรงพยาบาลวิชัยเวช อินเตอร์เนชั่นแนล
- อาหารบำรุงน้ำนมส่งต่อคุณค่าจากแม่สู่ลูก , โรงพยาบาลนวเวช
- ให้นมลูกอยู่คุณแม่ห้ามกินอะไรบ้าง , โรงพยาบาลวิชัยเวช อินเตอร์เนชั่นแนล
- ‘โภชนาการที่ดี’ สารอาหารและพลังงานเพื่อลูกรัก , โรงพยาบาลศิครินทร์
อ้างอิง ณ วันที่ 10 มีนาคม 2568