สีอุจจาระทารก ลักษณะอุจจาระทารกปกติแบบไหนที่แม่ควรสังเกต

สีอุจจาระทารก ลักษณะอุจจาระทารกปกติแบบไหนที่แม่ควรสังเกต

26.03.2020

ทารกเป็นวัยที่ต้องดูแลเป็นพิเศษเนื่องจากเด็กวัยนี้ยังไม่สามารถสื่อสารกับคุณพ่อคุณแม่ได้ การเช็กการขับถ่ายและสีอุจจาระจึงเป็นหนึ่งในวิธีที่คุณแม่จะทราบว่าทารกมีสุขภาพดีหรือไม่ ซึ่งเป็นสิ่งที่คุณแม่ต้องเรียนรู้และทำความเข้าใจเกี่ยวกับการขับถ่ายของลูกน้อย หากลูกน้อยมีการขับถ่ายที่ผิดปกติควรรีบพาไปพบแพทย์เพื่อให้คุณหมอวินิจฉัยและทำการรักษาได้ทันท่วงที

headphones

PLAYING: สีอุจจาระทารก ลักษณะอุจจาระทารกปกติแบบไหนที่แม่ควรสังเกต

อ่าน 6 นาที

สรุป

  • สีอุจจาระสามารถบ่งบอกสุขภาพของทารกได้ การเช็กสีอุจจาระจะทำให้คุณแม่ทราบว่าร่างกายของลูกน้อยกำลังส่งสัญญาณปัญหาสุขภาพหรือไม่
  • อุจจาระทารกมีสีเหลืองมัสตาร์ด สีเขียว หรือสีน้ำตาลเป็นสีอุจจาระปกติของทารก หากลูกน้อยมีอุจจาระสีเทา แดง หรือดำ แนะนำให้คุณแม่ปรึกษาแพทย์ทันที เนื่องจากสีเหล่านี้อาจหมายถึงปัญหาสุขภาพของลูกได้
  • เด็กแต่ละคนมีการขับถ่ายที่แตกต่างกัน เพราะลักษณะและสีของอุจจาระขึ้นอยู่กับว่าทารกกินนมแม่หรือนมผสม รวมถึงอาหารที่ลูกน้อยกินเข้าไปด้วย

 

เลือกอ่านตามหัวข้อ

 

สีอุจจาระทารก สำคัญอย่างไรกับสุขภาพลูกน้อย

สีอุจจาระของทารกมีการเปลี่ยนแปลงอย่างมากในช่วง 2-3 วันแรกหลังคลอด และยังคงมีการเปลี่ยนแปลงอยู่บ่อยครั้งเมื่อลูกน้อยโตขึ้น หรือการเริ่มต้นกินนมผง หรือเริ่มกินอาหารแข็ง สำหรับพ่อแม่มือใหม่การเปลี่ยนสีของอุจจาระทารกอาจทำให้ทราบถึงสุขภาพและลักษณะอุจจาระทารกปกติหรือไม่ เพราะในบางครั้งสีอุจจาระอาจบ่งบอกถึงอาการติดเชื้อ หรืออาการแพ้ของลูกน้อยได้

 

ทำไมต้องเช็กสีอุจจาระทารก

สีอุจจาระของทารกมักเปลี่ยนไปตามการเปลี่ยนแปลงของอาหาร ระบบทางเดินอาหารที่พัฒนาขึ้น และปริมาณของเชื้อโรคที่มากขึ้น หากลูกน้อยมีสีอุจจาระที่เปลี่ยนไปจากสีเหลืองหรือสีน้ำตาลซึ่งเป็นสีอุจจาระและลักษณะอุจจาระทารกปกติ แสดงว่าร่างกายของทารกกำลังส่งสัญญาณของปัญหาทางเดินอาหารหรือปัญหาโรคอื่น ๆ ดังนั้น คุณพ่อคุณแม่ควรหมั่นเช็กสีอุจจาระของทารกเป็นประจำ

 

ลักษณะของอุจจาระทารก ที่คุณแม่ควรรู้

สีอุจจาระของทารกแรกเกิดในช่วง 2-3 วันแรกจะมีสีออกดำอมเขียวเหนียว ๆ เรียกว่า “ขี้เทา (Mekonium)” ประกอบไปด้วยน้ำคร่ำ เมือก เซลล์ผิวหนัง และของเสียอื่น ๆ ที่ทารกกลืนเข้าไปเมื่ออยู่ในท้องแม่และถูกขับออกมาในรูปแบบของอุจจาระ

 

1. อุจจาระของทารกที่กินนมแม่

ทารกที่กินนมแม่ สีอุจจาระปกติจะมีสีเหลืองมัสตาร์ด เหนียวเล็กน้อยหรือทารกถ่ายเหลวสีเหลือง บางครั้งอาจมีลักษณะที่เละคล้ายอาการท้องเสียแต่มีกลิ่นที่ไม่เหม็น เพราะถ้าลูกน้อยท้องเสีย อุจจาระจะมีกลิ่นเหม็นด้วย และถ่ายบ่อยกว่าเด็กที่กินนมผง

 

2. อุจจาระของทารกที่กินนมผง

สำหรับเด็กที่กินนมผงเด็ก หรือนมผสม อุจจาระจะมีสีเหลืองหรือสีน้ำตาล มีลักษณะเหนียวคล้ายแป้งเปียกบ้างก็คล้ายเนยถั่ว หรือเป็นก้อนแข็ง และมีปริมาณที่มากกว่าเด็กที่กินนมแม่ แถมยังมีโอกาสเกิดอาการท้องผูกได้มากกว่าจากการที่ไขมันในนมผสมที่ไปรวมกับแคลเซียมในนมจนเกิดเป็นก้อนแข็งในอุจจาระ

 

3. อุจจาระของเด็กที่อาหารยังไม่ย่อย

ในกรณีที่ลูกน้อยกินอาหารเข้าไปแต่อาหารยังไม่ถูกย่อยอย่างสมบูรณ์ เมื่อลูกน้อยขับถ่ายออกมาอาจมีเศษอาหารปะปนออกมาด้วย หรือมีสีที่ต่างไปจากปกติ

 

สีอุจจาระลูกทารก บอกสุขภาพและอาการผิดปกติที่พ่อแม่ต้องใส่ใจ

สีอุจจาระของทารกสามารถบอกได้ว่าลูกน้อยมีสุขภาพดีหรือไม่ สีอุจจาระแบบไหนปกติและไม่ปกติคุณพ่อคุณแม่สามารถสังเกตได้จากสีอุจจาระและอาการของลูกน้อย ดังนี้

  • อุจจาระสีน้ำตาลเเป้งเปียก: เป็นสีอุจจาระปกติของเด็กที่กินนมผง และมีลักษณะที่แข็งมากกว่าเด็กที่กินนมแม่
  • อุจจาระสีเหลืองมัสตาร์ด: ทารกถ่ายเป็นสีเหลือง เป็นลักษณะอุจจาระทารกปกติของเด็กที่กินนมแม่ และมักมีลักษณะเหลว หรือเหนียวเล็กน้อย
  • อุจจาระสีเขียวออกดำ หรือสีเขียวออกเข้ม: หากลูกน้อยที่ได้รับอาหารหรือนมที่มีธาตุเหล็กมาก ยาบางชนิด อาหารหรือเครื่องดื่มที่ใส่สีผสมอาหารสีเขียว หรือกินผักใบเขียวเข้าไปในปริมาณมากอาจทำให้ลูกน้อยถ่ายอุจจาระสีเขียวได้ แต่ถ้าลูกถ่ายเหลวร่วมด้วยอาจบ่งบอกถึงอาการเริ่มต้นของโรคท้องร่วง
  • อุจจาระสีน้ำตาลแข็ง: เป็นลักษณะของเด็กที่มีปัญหาท้องผูก หรืออาจเป็นสัญญาณของเด็กแพ้นม อย่างไรก็ตามคุณแม่ควรดูอาการอื่นร่วมด้วย
  • อุจจาระสีขาว: ถ้าลูกถ่ายอุจจาระเป็นสีขาวเป็นสัญญาณเตือนว่าทารกมีปัญหาการขาดน้ำดีในระบบย่อยอาหาร หรือลูกกำลังมีอาการของเด็กตัวเหลืองที่เป็นอันตรายต่อลูกน้อย
  • อุจจาระสีดำ: อาจเกิดจากที่ลูกกินอาหารที่ทำให้เกิดสีดำ เช่น บลูเบอร์รี่ องุ่น ช็อกโกแลต เป็นต้น รวมถึงยาบางประเภท หากลูกถ่ายเป็นสีดำคล้ายยางมะตอยและมีกลิ่นเหม็นอาจเป็นสัญญาณบ่งบอกว่าลูกมีเลือดออกทางเดินอาหารส่วนบน เช่น หลอดอาหาร และกระเพาะอาหาร หรือเกิดแผลในทางเดินอาหาร
  • อุจจาระสีแดง: อาจเกิดจากอาหารที่มีสีแดง เช่น บีทรูท มะเขือเทศ แครนเบอร์รี่ เป็นต้น หรือมาจากยาบางชนิด อาหารและเครื่องดื่มที่มีการเติมสีผสมอาหารสีแดง อีกทั้งยังเป็นอาการเลือดออกทางเดินอาหารส่วนล่าง เช่น ลำไส้ใหญ่ ทวารหนัก รวมถึงแผลในลำไส้ ภาวะลำไส้กลืนกัน และลำไส้อักเสบ เป็นต้น หากลูกน้อยถ่ายเป็นมูกเลือดร่วมด้วย ให้คุณแม่รีบพาลูกไปพบแพทย์ทันที

 

ลักษณะสีอุจจาระทารก ทารกถ่ายเหลวสีเหลือง แบบไหนที่พ่อแม่ต้องระวัง

 

ลักษณะอุจจาระทารก แบบไหนที่พ่อแม่ต้องระวัง

การขับถ่ายของลูกน้อยนอกจากที่พ่อแม่จะสังเกตสีของอุจจาระแล้ว ควรสังเกตลักษณะของอุจจาระด้วย เพราะการเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อยอาจส่งผลต่อสุขภาพของลูกน้อยได้ โดยมีวิธีสังเกตลักษณะอุจจาระ ดังนี้

  • ถ่ายเหลว: ทารกที่กินนมแม่มีโอกาสที่จะถ่ายเหลวได้ แต่ถ้าเมื่อไหร่ที่ทารกถ่ายเหลวสีเหลือง แล้วมีกลิ่นเหม็นแสดงว่าลูกน้อยมีอาการท้องเสีย
  • แข็งและเป็นก้อนเล็ก ๆ: หากลูกน้อยถ่ายเป็นก้อนเล็ก ๆ และแข็ง แสดงว่าทารกมีอาการท้องผูก และอาจเป็นสัญญาณของอาการแพ้นมวัวหรือนมถั่วเหลืองในทารกด้วย
  • มีมูกเลือดสีแดงปน: ถ้าลูกน้อยถ่ายอุจจาระเป็นสีแดงอาจหมายถึงอาการแพ้โปรตีนนมวัว แต่ถ้าลูกน้อยมีอาการท้องร่วงและมีมูกเลือดออกมาปะปนด้วยแสดงว่าลูกน้อยมีการติดเชื้อ คุณแม่ควรรีบพาไปพบแพทย์โดยด่วน
  • มีมูกเหลวปน: ทารกที่ถ่ายอุจจาระสีเขียวแล้วมีมูกเหลวปน บ่งบอกว่าลูกน้อยมีอาการติดเชื้อ คุณแม่ควรพาลูกน้อยไปพบแพทย์ทันที  
  • สีขาวซีด:  มักพบในทารกที่มีปัญหาน้ำดี อาการตัวเหลือง ตาเหลือง หากคุณแม่พบว่าลูกถ่ายสีเหลืองซีดหรือขาวร่วมกับปัสสาวะเข้ม และตัวเหลืองให้รีบไปพบแพทย์ทันที

 

ลักษณะอุจจาระทารกปกติ เป็นอย่างไร

ทารกที่มีอุจจาระสีเหลืองหรือสีน้ำตาลเป็นสีลักษณะอุจจาระทารกปกติ ที่บ่งบอกว่าหนูน้อยสุขภาพดี โดยทารกแรกเกิดอาจมีการถ่ายอุจจาระวันละหลายรอบ และมีสีอุจจาระออกดำได้ ในทารกที่กินนมแม่อาจมีการถ่ายเหลว ถ่ายบ่อย บางครั้งอาจมีอุจจาระเล็ดขณะดูดนมแม่ บิดตัว หรือหลังจากกินนมแม่ ส่วนเด็กที่กินนมผงจะไม่ถ่ายบ่อยเท่าเด็กที่กินนมแม่ เมื่อขับถ่ายจะอึเป็นก้อนมากกว่า และมีจำนวนมากกว่า

 

สีอุจจาระทารกที่ผิดปกติเป็นอย่างไร แบบไหนที่ควรเฝ้าระวัง

การขับถ่ายของลูกน้อยเป็นเรื่องที่พ่อแม่ควรใส่ใจ โดยเฉพาะการขับถ่ายที่มีสีอุจจาระที่ผิดปกติ หากคุณแม่พบว่าลูกมีการขับถ่ายแบบนี้ ควรรีบพาลูกไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยโรคทันที

  • อุจจาระสีแดงที่มีมูกเลือดปน: การถ่ายอุจจาระสีแดงอาจเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น ภาวะลำไส้กลืนกัน แผลในลำไส้ และอาจถ่ายเป็นมูกเลือดปนที่เกิดการติดเชื้อแบคทีเรียร่วมด้วย
  • อุจจาระสีดำคล้ายยางมะตอย: หากทารกถ่ายเป็นสีดำ และอาจมีกลิ่นเหม็น เป็นการขับถ่ายที่ผิดปกติเพราะเป็นลักษณะอาการของเลือดออกและแผลในทางเดินอาหาร 
  • อุจจาระสีขาวซีด: เป็นอาการที่บ่งบอกว่าลูกกำลังขาดน้ำดี ถ้าลูกตัวเหลืองร่วมด้วยอาจเป็นอาการของโรคตัวเหลือง

 

ลักษณะอุจจาระทารกท้องเสีย เป็นแบบไหน

ทารกมีอาการท้องเสีย หรือท้องร่วง มักจะมีสีอุจจาระเป็นสีเขียว ทารกถ่ายเหลวสีเหลืองหรือน้ำตาล ร่วมกับอาการถ่ายเป็นมูก ซึ่งเป็นสัญญาณของการติดเชื้อ หากปล่อยให้ลูกมีการถ่ายอุจจาระนานเกินไปอาจทำให้ร่างกายเกิดการขาดน้ำและนำไปส่งผลอันตรายต่อชีวิตของเจ้าตัวเล็กได้

 

ลูกถ่ายเหลวสีเหลืองแบบนี้ปกติไหมนะ

หากคุณแม่พบว่าลูกน้อยที่กินนมแม่มีอุจจาระสีเหลือง ทารกถ่ายเหลวสีเหลือง ถ่ายบ่อย กินนมเสร็จก็ถ่าย บิดตัวก็ถ่าย และบางครั้งถ่ายเป็นฟอง อาจมีกลิ่นเหม็นเปรี้ยวในบางครั้ง แสดงว่าลูกน้อยถ่ายปกติค่ะ ยกเว้นว่าทารกถ่ายมีมูกเลือดปน และมีน้ำหนักตัวลดลงซึ่งเป็นอาการที่คุณแม่ควรกังวล และควรพบแพทย์ในทันทีเพื่อสุขภาพที่ดีของเจ้าตัวเล็ก

 

บทความแนะนำสำหรับคุณแม่

 

อ้างอิง:

  1. 12 Types of Baby Poop & What They Mean, UnityPoint Health
  2. Color Changes in Your Baby's Poop, WebMD
  3. สีของอุจจาระ สำคัญอย่างไร, สมาคมกุมารเวชศาสตร์ทางเดินอาหารและตับแห่งประเทศไทย
  4. อุจจาระบอก(โรค)อะไรได้บ้าง, โรงพยาบาลสมิติเวช
  5. คู่มือสำหรับพ่อแม่ เพื่อเผยแพร่ความรู้ด้านการดูแลและพัฒนาเด็ก ตอน วัยเด็กเล็ก 0-3 ปี, กรมอนามัย
  6. สัญญาณอันตราย ทารกแรกเกิดมีอาการแบบนี้, โรงพยาบาลศิครินทร์
  7. โรคอุจจาระร่วงในเด็ก เรื่องสำคัญที่พ่อแม่ต้องรู้, โรงพยาบาลพญาไท

อ้างอิง ณ วันที่ 22 ตุลาคม 2566

บทความแนะนำ

ลูกอุจจาระสีเขียวอันตรายไหม อึทารกสีเขียวบ่งบอกอะไรได้บ้าง

ลูกอุจจาระสีเขียวอันตรายไหม อึทารกสีเขียวบ่งบอกอะไรได้บ้าง

อุจจาระสีเขียวอันตรายไหม อึทารกสีเขียวเกิดจากสาเหตุอะไร ลูกอุจจาระสีเขียวขี้ม้าเหม็น มีวิธีรักษาอย่างไร บ่งบอกอาการของโรคอะไรได้บ้าง ไปดูวิธีรับมือที่ถูกต้องกัน

วิธีนวดท้องให้ทารกถ่าย สำหรับลูกน้อยที่ท้องผูก ไม่ยอมถ่ายหลายวัน

วิธีนวดท้องให้ทารกถ่าย สำหรับลูกน้อยที่ท้องผูก ไม่ยอมถ่ายหลายวัน

ลูกท้องอืดไม่ถ่ายทำไงดี รวมวิธีนวดท้องให้ทารกถ่าย ช่วยกระตุ้นการขับถ่าย ดูแลอาการทารกท้องอืดช่วยให้ลูกน้อยรู้สึกผ่อนคลาย พร้อมวิธีรับมือเมื่อลูกรู้สึกไม่สบายท้อง

ทารกท้องเสีย อุจจาระทารกท้องเสีย มีลักษณะอย่างไร อันตรายไหม

ทารกท้องเสีย อุจจาระทารกท้องเสีย มีลักษณะอย่างไร อันตรายไหม

ทารกท้องเสีย ทารกถ่ายเหลว เกิดจากอะไร อุจจาระทารกท้องเสียมีลักษณะเป็นแบบไหน คุณแม่ควรดูแลลูกน้อยอย่างไร ทารกท้องเสียแบบไหน ที่คุณแม่ควรรีบพาไปพบแพทย์

ลูกอุจจาระแข็งทําไงดี ลูกถ่ายแข็งเป็นก้อน พร้อมวิธีดูแล

ลูกอุจจาระแข็งทําไงดี ลูกถ่ายแข็งเป็นก้อน พร้อมวิธีดูแล

ลูกถ่ายแข็งเป็นก้อน เกิดจากอะไร คุณแม่ควรหมั่นสังเกตลูกน้อยให้ดี เมื่อลูกถ่ายแข็ง ถ่ายไม่ออก ลูกอุจจาระแข็งทําไงดี พร้อมวิธีดูแลและป้องกันเมื่อลูกถ่ายแข็ง